Borg

In augustus 1872 maakte G. Borg bekend dat hij, na 6 jaar werkzaam te zijn geweest bij Boekhandel C. L van Langenhuysen, zich nu zelfstandig als boekhandelaar/uitgever vestigde op de Prinsengracht, hoek Tuinstraat NN 537 (ook wel nr. 68) in Amsterdam. Het betrof een boekhandel van rooms-katholieke signatuur. Vanaf 1875 verscheen er een groot aantal publicaties bij Borg, vrijwel allemaal in de rooms-katholieke sfeer. Zo verscheen jaarlijks de “Katholieke Dubbeltjes Almanak (1891-…). Vooral in de beginperiode verhuisde Borg een aantal keren. In 1878 bevindt de zaak zich op de Leliegracht, “tusschen de Keizersgracht en Prinsengracht” no. 50. Vanaf 1881 is het adres Prinsengracht nr. 30, “tusschen Anjelierstraat en Westerstraat”. In 1887 verhuisde de winkel opnieuw, nu naar de Prinsenstraat nr. 6 (zie het etiket). In 1916 ging de firma G. Borg op in de R. K. Boekcentrale. Dat “lot” deelden meerdere Amsterdamse rooms-katholieke boekhandels, zoals bijvoorbeeld de eerder behandelde Boekhandel Bekker. In 1920 ging ook de zaak van C. L. van Langenhuysen (de vroegere werkgever van Borg) op in de R.K. Boekcentrale.

Boonacker

Begin mei 1919 kondigde Cornelis Boonacker (1883-1957) aan een boekhandel te openen op de Willemsparkweg nr. 212 in Amsterdam. Hij moet op het laatste moment van gedachte veranderd zijn, want nog dezelfde maand opende “Boekhandel C. Boonacker” de deuren op de P.C. Hooftstraat nr. 57. De zaak was met name gespecialiseerd in engelse, franse en duitse literatuur. Boonacker raakte in 1934 kort in opspraak omdat hij ergens de leus “Heil Hitler” op gekalkt had. Overigens is er daarna nooit meer aanleiding geweest om hem te verdenken van sympathie voor het nationaal-socialisme. De zaak was tussen 1920 en 1938 ook actief als uitgever. Er verschenen in die periode 10 publicaties. Curieus is het feit dat het hierbij in 8 gevallen ging om uitgaven van de auteur Otto Pitsch, leraar aan de landbouwschool te Warffum. Eén van deze titels: “Jeder Mensch, der auf der Erde lebt und arbeitet, ist ein Denker” (1938). Na het overlijden van Cornelis Boonacker in 1957 nam zijn zoon Willem Boonacker (1919-2012) het roer over. In de jaren ’70 en '80 nam boekhandel Allert de Lange verschillende Amsterdamse boekhandels over. Gezien het specialisme (in advertenties was sprake van “Internationale Boekhandel C. Boonacker”) was deze zaak kennelijk voor Allert de Lange ook interessant. In 1985 werd Boekhandel Boonacker overgenomen.

Boon

In 1909 begon de uit Den Helder afkomstige Jacob Cornelis Boon een boekhandel/leesbibliotheek/advertentiebureau op de Cornelis Schuytstraat nr. 11 in Amsterdam-Zuid, “Boon’s Boekhandel”. Op één van de etiketten presenteert hij zich ook als kunsthandel. In de periode 1913-1920 wordt als adres vermeld Amstelveenseweg nr. 182, maar tussen 1920 en 1932 zit de zaak weer op de Corn. Schuytstraat. In 1929 is er waarschijnlijk een filiaal geweest op de Paleisstraat nr. 47, hoek Singel. In 1932 wordt de winkel overgenomen door J. H. Mulder: “Boekhandel J. H. Mulder & Co., v/h Boon’s Boekhandel”. Vermoedelijk heeft Boon het in 1932 nog één keer geprobeerd, want in dat jaar duikt “Boon’s Boekhandel” op in Assendelft.

Books4Life

“Stal 14” in de Oudemanhuispoort in Amsterdam wordt sinds 2014 bezet door “Books4Life”. Men vindt er naast 2e hands boeken ook DVD’s en CD’s. De voorraad is ontstaan en wordt op peil gehouden door particuliere donaties. De opbrengst van de handel gaat namelijk naar goede doelen, o.a. Amnesty International en Oxfam Novib. De kast wordt bemand door 15 a 25 vrijwilligers. Je komt het concept “Book4Life” in meerdere steden tegen, o.a Utrecht, Nijmegen, Groningen, Tiburg etc.

Book Exchange

De Amerikaan Barry Klinger opende in 1978 een grote 2e hands boekwinkel onder de naam “The Book Exchange” met uitsluitend engelstalige boeken op de Kloveniersburgwal nr. 58 in Amsterdam. Verdeeld over 3 verdiepingen stonden er op een gegeven moment meer dan 50.000 titels. De focus lag op literatuur en sociale wetenschappen, maar ook alle andere interessegebieden waren aanwezig. Naar verluidt was/is het de grootste 2e hands boekhandel met engelstalige titels op het Europese continent. Toen de eigenaar in november 2004 plotseling overleed, werd de zaak overgenomen door zijn vriend Jeff Stone.

Bonda

Abram Joseph Bonda (1872-1928), afkomstig uit Sommelsdijk en eigenlijk van beroep fotograaf, begon zijn boekhandelaarscarrière als werknemer bij de boekhandel van de Firma H. C. Reinders & Co. op de Spiegelstraat nr. 60 in Amsterdam. In januari 1892 nam hij deze boekhandel/leesbibliotheek over en verplaatste de winkel naar de Nieuwe Spiegelstraat nr. 39. Hij handhaafde de naam H. C. Reinders. Al in 1893 ging Bonda echter failliet. In juni 1894 werd de zaak toch weer voortgezet onder de naam “Fa. Wed. Bonda & Co.” Eigenaar was F. C. Grote. In augustus 1901 droeg F. C. Grote de zaak over aan J. Jukkers Dekker. Dat betekende de start van de bekende Amsterdamse boekhandel Jukkers Dekker, waarover later hopelijk meer. Maar Abram Joseph Bonda gaf het niet op. Hij startte in 1902 “Bonda’s Boekhandel/Boekbinderij/Leesinrichting” op de Nieuwe Spiegelstraat nr. 72 (zie etiket). In 1906 werd in de krant melding gemaakt van het feit dat Bonda zonder enige mededeling met de noorderzon van dit adres vertrokken was (het einde van Bonda’s Boekhandel). Toch duikt Abram Joseph weer op, maar nu in Bergen, waar hij in 1910 een pand liet bouwen op de Oude Prinsweg nr. 11, waarin hij een boekhandel/leesbibliotheek/drukkerij begint (er was tevens een donkere kamer aanwezig; hij was immers van oorsprong fotograaf). Daar was hij wel succesvol, want dit betekende in feite de start van wat later de “Eerste Bergensche Boekhandel” zou gaan heten. Ook als fotograaf liet Bonda zich overigens niet onbetuigd. In 2010 verscheen bij de Eerste Bergensche Boekhandel ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan de volgende publicatie “Bergen door de ogen van Bonda : boekverkoper, fotograaf, drukker”, tekst van Frits David Zeiler.

Boode

In 1895 opende J. Boode een “Algemeene boek- en papierhandel” op de Kinkerstraat nr. 51, bij de Da Costakade in Amsterdam. Er was ook een leesbibliotheek aanwezig en de etiketten vermelden ook de aanwezigheid van Leesgezelschap ” Jacob van Lennep” (de Van Lennepstraat was immers vlakbij). De zaak gaf zoals de meeste boekhandels in die tijd ansichtkaarten uit van de omgeving, maar ook boekpublicaties, zoals bijvoorbeeld: ”Bacteriologie : leidraad bij de practische voorbereiding voor bacteriologische studenten en het practische werken deel I”, door J. J. van Hest. Boode was commissaris van de N.V. A.D.V. Schoolboekhandel. In 1924 verhuisde de winkel naar de Bilderdijkstraat nr. 102. Toen was Boode ook depothouder van het Nederlands Bijbelgenootschap. In juni 1929 sloot de winkel de deuren. De voorraad werd geveild. Toen in het Nieuwsblad voor de Boekhandel in 1932 werd meegedeeld dat J. Boode in Wassenaar was overleden, memoreerde men dat de heer Boode nooit verstek liet bij de teraardebestellingen van bekende personen uit het boekenvak. Je mag dus aannemen dat er op zijn eigen begrafenis veel belangstellenden waren.

Bommel

D. G. van Bommel (Douwe Goedhart)(1822-1901) vestigde zich in 1846 als boekbinder op de 3e Weteringdwarsstraat nr. 33 in Amsterdam (binderij met stempelpers). Hij was de vader van de befaamde boekbinder Elias P. van Bommel. Zijn binderij werd na zijn overlijden in 1901 zeker tot 1915 voortgezet door een andere zoon, nog steeds onder de naam “D. G. van Bommel” (zie de foto uit ca. mei 1915).

Bom

Als vestigingsjaar van de firma G. Theod. Bom wordt meestal genoemd 1840, maar in 1956 werd het 200-jarig bestaan gevierd. In 1756 ging een voorouder van Gerardus Theodorus Bom namelijk al van start als boekverkoper in Amsterdam. Dat was Gerrit Jansz. Bom (1730-1812). G. Theod. Bom begon echter inderdaad in 1840 met zijn bedrijf op het adres Water nr. 30 (nu Damrak). Aanvankelijk samen met zijn vader Gerrit Dirk Bom. Het bedrijf zou zich vooral een naam verwerven als veilinghuis, maar Bom was ook zeer actief als uitgever van met name kinder- en prentenboeken (veel van Jan Schenkman) en toneelteksten. Al in 1844 verscheen bijv. “De komiek, Of stof tot lachen” met 6 karikatuurplaten. In de jaren ’80 van de 19e eeuw werd Bom eigenaar van het toneelfonds van de fa. Wed. J. C. van Kesteren & Zoon. In de loop der tijd heeft de zaak op veel verschillende adressen gezeten. Een opsomming: Kalverstraat nr. 233, tegenover de Jonge Graaf, ook tegenover het Hof van Holland (1840-1849), Kalverstraat E, nr. 10, over de Jong Roelensteeg (1858-1868), Kalverstraat E, nr. 17 (187X), in de jaren ’80 van de 19e eeuw was er een verkooplokaal voor de veiling op de Keizersgracht nr. 429, bij het Molenpad, eveneens in de jaren ’80 werd er geveild op Spuistraat nr. 135, naast die Port van Cleve, in de jaren ’90 als er inmiddels al geruime tijd sprake is van G. Theod. Bom & Zoon (Adriaan Bom), de Keizersgracht nr. 149, bij de Leliegracht, begin 20e eeuw op de Herengracht nr. 542, over het Thorbeckeplein, tenslotte rond 1912 op de Kerkstraat nr. 310-314, bij de Reguliersgracht, waar het bedrijf voortaan gevestigd zou blijven. De veilingen beperkten zich niet alleen tot boeken, maar er werden ook veel munten- en penningen geveild en het aanbod werd steeds verder uitgebreid (meubelen, schilderijen, postzegels etc.) Rond 1918 treedt de firma ook op als makelaar. In 1980 ging het bedrijf in liquidatie.

Bolwerk

Op 7 januari 1936 opende Barend Willem Zwijfers (Bob) (1895-1975) een zogenaamde sigarenzaak op de Kalverstraat nr. 7 (vanaf 1940 nr. 5-7): “Nederlands Sigaren Bedrijf De Driehoek”(let op de beginletters). Zogenaamd, omdat het eigenlijk om een boek- en brochurehandel ging waarvan het enige doel het verspreiden van het nationaal-socialistische gedachtegoed was. Zwijfers, van oorsprong een succesvolle effectenhandelaar, was een rabiate NSB’er (lid geworden in 1933). Hij financierde de zaak en ging er van uit dat hij de klanten die voor sigaren kwamen op deze manier via boeken, brochures en niet te vergeten grammofoonplaten kennis kon laten maken met zijn heilsleer. Hij was ook medefinancier van de Nederlandse vertaling van “Mein Kampf”. Nog in 1936 werden er Driehoek-vestigingen geopend in Den Haag (Wagenstraat nr. 47, ook wel nr. 47a) en Haarlem (Groote Houtstraat nr. 7). In oktober 1937 volgde een vestiging in Rotterdam (Kruiskade nr. 5, later ook een vestiging op de Witte de Withstraat). In 1937 waren er ook nog vestigingen op de Hobbemastraat nr. 10 in Amsterdam en op Bezuidenhout nr. 4 in Den Haag. Vanaf maart 1939 verscheen het “Driehoek Nieuws” met aankondigingen en boekbesprekingen (totaal 7 nummers verschenen). Begin 1940 moest Zwijfers op last van de rechter de naam “De Driehoek” opgeven omdat er verwarring ontstond met een gelijknamige zaak in Den Dolder, die niets met de NSB te maken had. Een uitgeschreven prijsvraag voor een nieuwe naam resulteerde in “Het Bolwerk”. Rond de Driehoek-winkels waren regelmatig opstootjes, luiken werden geforceerd en ruiten sneuvelden. De Rotterdamse vestiging op de Kruiskade werd bij het bombardement in mei 1940 vernietigd. Op 9 november 1940 heropende “Het Bolwerk” daar op de Walenburgerweg nr. 96. Op 14 mei 1940 brandde de Haagse vestiging na een vuurgevecht met Nederlandse militairen af. De bezoekers van de Bolwerk-zaken werden vaak getracteerd op muziek van de Wehrmacht . In de Amsterdamse vestiging was ook een leesbiblioheek-afdeling, die in 1943 weer werd gesloten. Het Bolwerk gaf ook eigen publicaties uit. In 1940 verscheen: “Wat nieuw-Europa leest [en beluistert!]”. In 1942 pleegde een sabotagegroep van de CPN een bomaanslag op de Amsterdamse zaak. Op 9 mei 1945 werd Bob Zwijfers gearresteerd. Hij werd veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf. Hij overleed in 1975. De zaak op de Kalverstraat werd na de bevrijding geplunderd, de voorraad van ca. 27.000 boeken en brochures werd in beslag genomen en verpulpt. Direct daarna werd de etalage op de Kalverstraat gevuld met uitgaven van de ondergrondse uitgeverij “De Bezige Bij”. De Rotterdamse vestiging zou tot 11 juli 1941 geopend blijven.

Bolland

Alardus Antonie Wilhelm Bolland (1943-2010), kortweg Ton, groeide op in een gereformeerd gezin. Dat heeft ongetwijfeld mede bijgedragen aan het feit dat hij zich als boekhandelaar/uitgever/antiquaar/veilinghouder/taxateur voornamelijk bezig heeft gehouden met de handel in theologische boeken. Voor hij in 1965 zijn eigen boekhandel begon in Vlaardingen op de Dwarsbleekstraat nr. 1, was hij enige tijd werkzaam bij De Slegte. In maart 1968 verhuisde zijn theologische boekhandel/uitgeverij/antiquariaat naar de Sam. Esmeijerstraat nr. 57, eveneens in Vlaardingen. Op 1 januari 1969 werd hij tevens veilinghouder/beëdigd taxateur na de overname van uitgeverij/veilinghuis/antiquariaat H. A. van Bottenburg N.V. in Amsterdam (gevestigd sinds 1897), huisantiquaar van de Vrije Universiteit en uitgever van De Standaard. Vanaf dat moment was de firma Ton Bolland gevestigd op de Prinsengracht nr. 493. Bolland bleef nog wel vrij lang “v/h Van Bottenburg N.V.” vermelden. Tussen 1968 en 2006 gaf Bolland ca. 240 antiquariaatscatalogi uit. Hij kocht op grote schaal theologische boeken in, zowel van particulieren, als van klooster- en seminariebibliotheken. Eén van de belangrijkste veilingen betrof de boeken uit de collecties van ds. Oberman en drs. Locher in 1991. De uitgeverij van Bolland gaf tussen 1967 en 1980 veel theologische publicaties uit. Ton Bolland rondde op latere leeftijd een theologiestudie af en stapte over van de gereformeerde naar de hervormde kerk. Hij was ook ouderling en af en toe gastpredikant. In 1983 werd de uitgeverij overgenomen door uitgeverij De Vuurbaak in Groningen. Het impressum Bolland bleef gehandhaafd. In de laatste periode was het adres van de firma Bolland Weerdestein nr. 81. In 2010, Bolland was toen al ernstig ziek, werd het antiquariaat verkocht aan uitgeverij Den Hertog in Houten. Op de firma Van Bottenburg hoop ik later terug te komen.

Bogaard

Tussen ca. 1913 en ca. 1932 had J. P. Bogaard een boek- en kantoorboekhandel op de Schippersgracht nr. 9 in Amsterdam. De zaak gaf in die jaren ook enkele ansichtkaarten uit van de buurt.

Boeschoten

In 1954 opende Karel van Boeschoten een boekhandel/antiquariaat in wat bekend stond als het kleinste winkelpandje van Amsterdam in de Huidenstraat nr. 13. De zaak werd een ontmoetingsplaats van veel Amsterdamse schrijvers, met name uit de kring rond het tijdschrift Merlijn (o.a. Kees Fens, Ulli d’Oliveira, J. J. Oversteegen etc.) . Van Boeschoten werd voor veel van hen een favoriete gesprekspartner en hij bracht ook veel klanten met elkaar in contact. Zocht je een bepaald boek? Van Boeschoten wist het voor je te vinden. De zaak functioneerde eigenlijk meer als trefpunt dan als boekhandel. Bij het 10-jarig bestaan in 1964 stelden bevriende auteurs een boekje voor Karel samen getiteld “Huidenstraat 13” in een oplage van 100 exemplaren, uitgegeven door Polak & Van Gennep. Van Boeschoten was een goede boekhandelaar, maar een minder goede zakenman. Hij leverde veel op krediet. Toen hij eind jaren ’60 steeds meer concurrentie ondervond van boekhandel Athenaeum, met name wat de levering aan institutionele klanten betreft (denk bijv. aan de UB Amsterdam) kon hij uiteindelijk zijn rekeningen niet meer voldoen. Dat betekende het einde van deze bijzondere boekhandel. Karel van Boeschoten overleed in 1980.

Boer

In de jaren 1899 en 1900 zat “Boekhandel D. Blitz & L. de Boer” op de 3e Leliedwarsstraat nr. 12 in Amsterdam. Daarna gingen De Boer en Blitz kennelijk uit elkaar, want in 1901 is er alleen nog sprake van “Algemeene Boekhandel L. de Boer”, dan op de Nieuwe Leliestraat nr. 122, het pand waar in 1900 nog boekhandel J. G. Kirchner gevestigd was. Er werd geadverteerd in “De Vrije Gedachte : weekblad voor de Nederlandse vrijdenker”. L. de Boer trad ook op als uitgever en over zijn maatschappijvisie hoeft geen misverstand te bestaan. Ik noem twee publicaties: “Een volksverrader : Mr. P. J. Troelstra”, door A. M. Reens (1903) en “Het complot ontmaskerd, of De taktiek der sociaaldemocraten” (1903). In 1904 verhuisde de winkel naar de Nieuwe Leliestraat nr. 107. In 1912 werd boekhandel L. de Boer na een grote opruiming van boeken en brochures overgenomen door H. C. Koekoek.

Boekman

De heren Louis Barend Boekman en B. E. Boekman waren in de jaren ’10 en ’20 van de vorige eeuw actief als boekhandelaar/tweedehands boekhandelaar in Amsterdam. Vermoedelijk gaat het hier om 2 broers. B. E. Boekman had tussen ca. 1909 en ca. 1923 een winkel op de Geldersekade nr. 13. In 1924 verhuisde hij naar de Van Woustraat nr. 136. Louis Barend Boekman had vanaf ca. 1927 een zaak op Singel nr. 419, naast de Universiteitsbibliotheek. In 1929 zijn beide heren op dit adres gevestigd. Men kocht op grote schaal opruimingen/uitverkooprestanten van collega’s op, maar ook platen. Curieus is de term “openluchtboekhandel” op het afgebeelde stempel. In Nederland wordt dan al gauw gedacht aan de Parijse bouquinistes. Vermoedelijk had Louis Barend een permanente (afdekbare) uitstalling voor zijn winkel. Hij liet zich overigens in 1931 uitschrijven als “erkende boekhandelaar”.

Boekhuis

In 1914 is er sprake van de N.V. “Het Boekhuis” op de Pretoriusstraat nr. 76, wijk Transvaalbuurt in Amsterdam-Oost. In advertenties wordt S. (Salomon) Bonn als eigenaar vermeld. De verdere geschiedenis van deze boekhandel is wat verwarrend. In februari 1920 meldt het Nieuwsblad voor de boekhandel dat Simon Bonn en diens zoon David toegetreden zijn tot de N.V. Het Boekhuis. Vervolgens wordt in het zelfde blad gemeld dat de N.V. per 1 oktober geliquideerd wordt. De zaak wordt daarna op het zelfde adres door S. Bonn voortgezet onder de firmanaam “Boekhandel Bonn”. Maar al per 1 oktober 1921 doet hij de winkel over aan mevr. de weduwe Van Utteren, die de zaak voortzet als “Boekhandel Van Utteren, v/h N.V. Het Boekhuis” (later verhuisd naar de Majubastraat nr. 15). Boekhandel Bonn wordt vervolgens voortgezet op de Havikslaan nr. 13, o/h IJ. Maar dan duikt rond 1926 de Vennootschap “Het Boekhuis” (boekhandel/antiquariaat/leesbibliotheek) weer op. Adres Pretoriusstraat nr. 94, bij het Krugerplein (zie de etiketten). Als 2e adres wordt dan vermeld: Paardekraalstraat nr. 16, plus nog een bijkantoor in Watergraafsmeer! De firma ontplooide tal van activiteiten, getuige de afgebeelde tekst uit 1929. Na 1935 wordt Het Boekhuis niet meer genoemd.

Boekhandel Modern Antiquariaat

In de loop der tijd hebben er op de Admiraal de Ruyterweg in Amsterdam verschillende leesbibliotheken gezeten. Kennelijk ook een boekhandel/modern antiquariaat op nr. 117. Naam van de zaak en/of eigenaar ontbreekt op dit etiket. Ik heb helaas ook geen nadere gegevens kunnen vinden.

Boekenwurm (Pfann)

Tussen 1919 en 2006 waren 3 generaties Pfann in Amsterdam actief als boekhandelaar/antiquaar. Hendrik Daniël Pfann I (1889-1957), van oorsprong banketbakker, begon in 1919 met een boekenstal op het Amstelveld. Daarvóór had hij al een zaak in Haarlem. In 1924 begon hij een antiquariaat naast de ingang van de Oude Manhuispoort (Oude Manhuispoort nr. 1A). Zijn zaak werd toen bij het publiek aanbevolen door de bekende uitgever/veilinghouder G. Theod. Bom. Behalve de winkel had hij ook een kast (later 3) in de poort (kast 1-2-3). Pfann was gespecialiseerd in dure 17e en 18e eeuwse boeken en prenten. De naam van het antiquariaat luidde toen “In ’t Oude Boeckhuys”. Uit een advertentie: “In ’t Oude Boeckhuys kunt gij lesen, wie de nieuwe mensch sal wesen”. Pfann stond bekend als een bevlogen boekhandelaar , een echte liefhebber. Eind jaren ’20 wordt als 2e vestiging genoemd O.Z. Achterburgwal nr. 227 en in november 1936 wordt er een vestiging geopend op de Grimburgwal nr. 13. Daar zou het trouwens niet bij blijven. In de jaren ’50 werd een zaak geopend op de Kalverstraat nr. 173, die alleen ’s winters functioneerde, want in de zomer zat er een ijssalon in het pand. Rond deze tijd werd de naam van de zaak gewijzigd in “De Boekenwurm”. Na het overlijden van Hendrik Pfann I in 1957 zette Hendrik Daniël (Henk) Pfann Jr II (1911-1974) de zaak voort. Onder zijn leiding, maar ook al eerder in de jaren ’40 en ’50, zouden er diverse vestigingen bij komen, allemaal onder de naam “De Boekenwurm”. Een opsomming: Hilversum (vanaf 1943 – Groest nr. 17B), Den Haag (jaren ’60 – Korte Poten nr. 9), Apeldoorn (jaren ’50 – Hoofdstraat nr. 18), Amsterdam (Rosenboomsteeg nr. 10 en Nieuwe Looiersstraat nr. 114) en Haarlem (na 1966). In 1964 werd een groot pand betrokken op Spui nr. 1, hoek Rokin. De naam: “Antiquariaat H. D. Pfann”. Henk Pfann deed ook veel met ramsch en was duidelijk een concurrent van De Slegte. Hij importeerde ook boeken uit Engeland. Met Hendrik Daniël (Henk) Pfann Jr. III (1940-2006) deed de 3e generatie zijn intrede. Hij werd ook actief als uitgever. Bekend werd de herdruk op pocketformaat van de Atlas van Fouquet. Onder het pseudoniem Mosis Sneeuw leverde hij Loesje-achtige teksten aan het Parool. In de jaren ’70 werd de zaak enkele keren getroffen door een brand en in 1977 werd een flink deel van de voorraad geveild bij Van Gendt Auctions. In oktober 1979 besloot Henk Pfann de winkels (incl. Spui nr. 1) te sluiten. Door gebeurtenissen in de privé-sfeer kampte hij met psychische problemen. Ook het pakhuis op de Herengracht werd ontruimd. Maar hij ging nog wel tot 2006 door in de Oude Manhuispoort. Hij was een bekende Amsterdammer en viel o.a. op door het feit dat hij zich altijd met een bakfiets in de vorm van een bijbel door de stad verplaatste.

Boekenkorf

Bij de “Boekenkorf” op de Beethovenstraat nr. 75 in Amsterdam kon men in de jaren ’70 terecht voor “goede en goedkope engelse en amerikaanse boeken”. Bijzondere aanbiedingen, speciale prijzen.

Boekenhoek (Brinkman)

In november 1950 begon Mozes Cosman een tweedehands boekwinkel op Singel nr. 319, hoek Raamsteeg in Amsterdam. In 1953 verkoopt hij de zaak aan Jacobus N. van Geenen die de winkel voortzet onder de naam antiquariaat “De Boekenhoek”. Jacobus van Geenen overleed echter plotseling in 1954. Hendrik (Henk) Brinkman (1930-2016) was in 1954 met zijn verloofde Siska Hoekstra op zoek naar woonruimte. Henk kocht wel eens een boek bij Van Geenen. Toen hij in 1954 de winkel binnenliep en van mevrouw Van Geenen hoorde dat zij de zaak wilde verkopen, aarzelde hij niet lang, huurde het pand en nam de boekenvoorraad over. Zo werd hij bij toeval antiquaar. Het afgebeelde etiket moet uit 1954/1955 dateren want al in december 1955 werd de naam van de zaak veranderd in “Antiquariaat Brinkman”. Vanaf 1975 werkte Brinkman veel samen met de Amsterdamse antiquaar Michiel Huizinga. Mede onder zijn invloed kreeg de winkel steeds meer het karakter van een wetenschappelijk antiquariaat. Toen Huizinga er op 90-jarige leeftijd mee stopte, nam Brinkman zijn handel over. In 1984 ging hij een compagnonschap aan met Frank Rutten, die al sinds 1976 in de zaak werkzaam was. In 2010 nam Henk om gezondheidsredenen afscheid van de zaak. Frank Rutten werd toen samen met Joanna Rozendaal eigenaar. Het antiquariaat is gespecialiseerd in wetenschappelijke boeken op het gebied van de humaniora en heeft in de loop der jaren een groot aantal verkoopcatalogi uitgegeven.

Boeken en platen

Op dit etiket wordt de naam van de zaak en de eigenaar helaas niet vermeld. Nadere gegevens heb ik ook niet kunnen vinden. Zeker is dat iemand op enig moment op de Bloys van Treslongstraat nr. 61 in Amsterdam boeken, platen en strips verkocht, zowel nieuw als antiquarisch.

De “Boekencasa” op de Haarlemmerdijk nr. 133 in Amsterdam, gedreven door de dames E. de Vries en M. A. J. Kop, bood zowel nieuwe als tweedehands boeken aan. Periode ca. 1988 tot ca. 2002.

Boekelier P C Hooftstraat

Op de chique P. C. Hooftstraat in Amsterdam verwacht je, gezien de hoge huren misschien geen boekhandel, maar zeker al vanaf de jaren ’50 was op nr. 64 een boekhandel gevestigd. Eerst boekhandel Bruins (ca. 1953-1980), daarna Meneer Kees (jaren ’80) en in de jaren ’90 De Boekelier, waarvan hier een etiket is afgebeeld (gesloten in 1998). Wat mij treurig stemt, is dat deze boekhandel er niet in slaagde om op het etiket de straatnaam correct te spellen. Nog even een opsomming van De Boekelier-vestigingen in Amsterdam: P. C. Hooftstraat / Damrak / Ferdinand Bolstraat/ Kalverstraat / Hoofddorpweg / Kraaiennest / Nova Zemblastraat en P. Calandstraat).

Boekelier Hoofddorpweg

Amsterdam heeft meerdere vestigingen gekend van de franchiseketen “De Boekelier” (o.a. in de P. Calandstraat en de Nova Zemblastraat ). Vaak wordt de naam van de franchisenemer niet vermeld. Dit soort ketens (Boekelier/Readshop/Meneer Kees/Boek en Buro etc.) wisselen nogal eens van eigenaar en van naam. Zo werd de Boekelier-keten (actief in de jaren ’90) op een gegeven moment omgetoverd tot Readshop. Ze kenden ook in de loop der tijd diverse eigenaren: VNU, Bruna, KBB, Blokker en Retailnet. Hoe dan ook, dit stempel is van “De Boekelier” op de Hoofddorpweg nr. 23 in Amsterdam.

Boek & Glas

Peter van der Linde en Conchita van der Linde -van Willigen namen rond 1989 een tweedehands kledingzaak over in Amsterdam. Al gauw gingen ze ook boeken verkopen. De voorraad bestond aanvankelijk uit de privé-collectie van Peter maar die werd gestaag uitgebreid via inkopen o.a. op veilingen. De naam “Antiquariaat Boek & Glas” wordt verklaard door het feit dat Conchita eerder antiek (en vooral glaswerk) verkocht in de Antiek Looier op de Elandsgracht. De glascollectie werd bij de boeken gevoegd. De zaak is o.a. gespecialiseerd in boeken over boeken, typografie, en erotica. Al vrij vroeg (1996) begon het echtpaar ook boeken aan te bieden op internet via Antiqbook. Het adres was jaren lang Aagje Dekenstraat nr. 45-47. Later wordt als adres vermeld Schimmelstraat nr. 6b. Kort geleden is de winkel opgeheven, maar de handel op internet wordt voortgezet.

Boeiend

De (erkende) boekhandel/leesbibliotheek “Boeiend” in Amsterdam had 2 vestigingen. Op de Gerard Doustraat nr. 254, hoek Nicolaas Berchemstraat en op de Saenredamstraat nr. 37, hoek Frans Halsstraat. De zaak wordt in 1953 voor het eerst vermeld. Eigenaren waren C. J. Kortman en E. F. J. Kortman. Het tarief in de leesbibliotheek was 13-15 cent per deel per week; niet goedkoop! Men beschikte ook over een pocket-kelder. In 1969 verzelfstandigde C. J. Kortman zich en startte op de Gerard Doustraat nr. 254 boekhandel “Avant Garde” , naar eigen zeggen “dé boekhandel van Oud Zuid”, oftewel de “bij-de-tijdse boekhandel”. In de jaren ’80 wordt als eigenaar genoemd M. van der Pas. Eind 1991 werd de zaak na een totale leegverkoop gesloten.

Bodon

Titia Bodon (1928-2015) startte in 1977 een kookboekhandel op de Willemsparkweg nr. 43 in Amsterdam-Oud Zuid. Een unicum in die tijd! Zij was de vrouw van de bekende architect Alexander Bodon en zelf binnenhuisarchitect van beroep. In 1983 werd de boekhandel overgenomen door culinair journalist Johannes van Dam, die de zaak verplaatste naar de Runstraat. Hier kom ik later op terug.

Blok Mosveld

Blok’s Boek- en kantoorboekhandel/leesbibliotheek/handelsdrukkerij kwam ik voor het eerst tegen in 1929 op het adres Mosveld nr. 29 (ook wel nr. 29-31) in Amsterdam. De eigenaar is dan W. Blok, maar toen presenteerde de zaak zich ook als “Gebr. Blok’s Abonnementsboekhandel”. In 1937 wordt Mosveld als “hoofdkantoor” genoemd en dan is er sprake van een filiaal op de Stoombootweg nr. 108 in Landsmeer. Begin jaren ’40 verhuist het bedrijf naar de Hagedoornweg nr. 50-52, Amsterdam-Noord. In de jaren ’50 is de eigenaar J. H. Blok. In de jaren 1965 en 1966 is de drukkerij gevestigd op Mosveld nr. 29. Laatste vermelding in 1989.

Blok Coehoornstraat

Meerdere dragers van de naam Blok hebben in Amsterdam een boekhandel/leesbibliotheek gehad. De kantoorboekhandel/leesbibliotheek van J. W. Blok op de 1e Coehoornstraat nr. 3 is er één van. Het stempel dateert waarschijnlijk uit de jaren ’50, maar in 1980 was de winkel nog steeds hét adres voor bingo-kienboeken, wat dat dan ook moge zijn.

Blok binderij

Ger en Guus Blok begonnen in de jaren ’40 een boekbinderij op de 2e van Swindenstraat nr. 44 in Amsterdam. Toen Tom Blok, de zoon van Ger, in de binderij ging meewerken, luidde de naam: “Firma Blok & Co”. Na het overlijden van zijn vader zette Tom de binderij alleen voort op de Wagenaarstraat nr. 101 (ook wel 101A). De binderij presenteerde zich met de originele aanbeveling “ABBB Blok”, wat staat voor “Altijd Beter Bindwerk Bij Blok”.