Poeschmann

W. A. Poeschmann begon zijn boekhandel/leesbibliotheek rond 1848 op de Hoogstraat, Wijk 11, nr. 420, hoek van de Goudschewagenstraat in Rotterdam. Toen hij in 1851 op 34-jarige leeftijd overleed, bleef zijn vrouw (de weduwe J. M. Poeschmann) achter met 2 jonge kinderen. Zij zette de zaak nog korte tijd voort, maar in 1852 neemt G. B. Poeschmann (vermoedelijk haar zwager) de zaak over. Vanaf dat moment is er sprake van de Theologische Boekhandel G. B. Poeschmann. In 1860 wordt als adres vermeld Hoogstraat, Wijk 10, nr. 60. In 1865 verhuist de zaak naar de Oostmolenstraat, Wijk 11, nr. 229. Tussen 1852 en 1867 gaf Poeschmann een flink aantal publicaties uit in de christelijke sfeer. Zo verschenen er diverse bundels leerredenen van Alphonse Pierre Antoine du Cloux, predikant te ’s Grevelduinkapelle. In 1857: “Viertal leerredenen bij gelegenheid van het kerstfeest”. Inmiddels is Poeschmann ook houder van het Hoofddepot van het Engelsche Hulp-Tractaat Genootschap. In april 1878 verhuist de zaak opnieuw, nu naar de Oostmolenstraat nr. 5. Maar aan het einde van dat jaar ging Poeschmann failliet. De zaak werd toen overgenomen door Johannis Marcelis Bredée (hier eerder ter sprake gekomen).

Poel

Over de leesbibliotheek/boekhandel van D. van der Poel aan de Putschebocht nr. 61 in Rotterdam-Zuid heb ik helaas geen gegevens kunnen vinden.

Plan C

P. van Daalen opende in februari 1925 een technische boekhandel op de Gelderschestraat nr. 4 in Rotterdam, de N.V. Technische Boekhandel “Plan C”. De naam van de zaak verwees naar het in 1889 opgerichte verzamelgebouw op de scheiding tussen de Oude Haven en de Kolk (dit gebouw werd overigens bij het bombardement op 14 mei 1940 volledig verwoest). Van Daalen was voor 1925 firmant bij de technische en zeevaartkundige boekhandel P. M. Bazendijk. Boekhandel “Plan C” gaf incidenteel ook publicaties uit. Zo verscheen in 1930 de “Map of the Port of Rotterdam : with an extract of the port-regulations”. “Plan C” betrok in datzelfde jaar een pand aan de Nieuwe Binnenweg nr. 29, nabij de Westersingel, dat beter aan de eisen des tijds voldeed (ruimer en lichter). In juli 1940 werd het faillissement uitgesproken van boekhandel “Plan C”, p/a C. G. Leijs, Schiedamseweg nr. 72.

Pflug

Johannes Pflug (1845-1933) startte in 1873 met een boekbinderij op de Breedestraat nr. 32 in Rotterdam. Later werd de zaak uitgebreid met een boekdrukkerij. Tussen 1875 en 1914 verhuisde het bedrijf diverse malen. De binderij was achtereenvolgens gevestigd op de volgende adressen: Goudschestraat nr. 115 (1875), Goudscheweg nr. 87 (1878), Eleonorastraat nr. 32 (1880), Eendrachtsstraat nr. 85a (1897), Zwarte Paardenstraat nr. 98 (1903) en de Tuindersstraat nr. 124B (1914). Johannes Pflug overleed op 87-jarige leeftijd in rusthuis “Susanna” op de Schiekade nr. 19.

Petri

Adolph Baedeker (1810-1906) opende in februari 1837 een boekhandel aan de Vischsteeg Wijk B, no. 99 in Rotterdam. Hij was een jongere broer van de beroemde uitgever van de Baedeker reisgidsen, Karl Baedeker, die in 1827 een boekhandel/uitgeverij was gestart in Koblenz. Adolph richtte zich met zijn boekhandel vooral op de import van engelstalige en duitstalige boeken, waaronder natuurlijk de reisgidsen van zijn broer! Al in 1838 trad Otto Petri bij hem in dienst. De winkel verhuisde in 1840 naar het adres Hoofdsteeg Wijk L, no. 117. Toen Adolph Baedeker in 1844 een tweede boekhandel in Keulen begon, werd Otto Petri in Rotterdam procuratiehouder. In juni 1850 nam Petri de zaak van Baedeker over; de naam Baedeker mocht hij blijven voeren. Petri werd ook zeer actief als uitgever. Zo gaf hij in 1852 uit: School-atlas van alle deelen der aarde, in 24 kaarten : opgedragen aan zijne excellentie den heer Graaf J. van den Bosch (5e dr.). In 1852 verhuisde Petri de winkel naar de Hoogstraat Wijk 7, nr. 105 en in 1857 verhuisde hij opnieuw, nu naar de Oppert, Wijk 6, nr. 36. Otto Petri overleed in 1873. Daarna werd de zaak voortgezet door de weduwe Petri, samen met haar zoon, F. Petri. Het adres is dan: Oppert nr. 94. Toen F. Petri in 1882 overleed, hield de weduwe “een finale uitverkoop van boeken en prachtwerken tegen veel verminderde prijzen”. De zaak werd daarna voortgezet door de firma W. P. van Stockum & Zn. (Van Stockum’s Duitse Import).

Peters

Nicolaas Aplonius Peters had vanaf 1878 een boekhandel, Hollandsche leesbibliotheek, winkel met kantoor-, school- en schrijfbehoeften aan de Lange Warande nr. 100 in Rotterdam (boekhandel N. A. Peters). Vanaf 1891 presenteert hij de zaak onder de naam “Peters’ Boekhandel”. Toen hij in 1906 op 76-jarige leeftijd overleed, nam zijn schoonzoon J. P. de Hosson de zaak over en verplaatste hem naar nr. 85, schuin tegenover de oude winkel. Vanaf 1908 wordt als huisnummer 59 of 59a vermeld. Tot aan zijn faillissement in 1914 bleef De Hosson onder zijn eigen naam “Peters’ Boekhandel” vermelden.

Pernis

A. J. R. van Pernis had tussen 1906 en 1915 een boekbinderij in Rotterdam. Wat bij deze boekbinder voornamelijk opvalt, is dat hij voortdurend verhuisde. In 1906 is de binderij gevestigd op de Adrianiastraat nr. 30, in 1907 op de Goudschewagenstraat nr. 33a, ingang Karnemelksteeg. Nog in hetzelfde jaar verhuisde Van Pernis naar de Nadorststraat nr. 134, 1e huis vanaf de Oldenbarneveltstraat en in 1915 tenslotte vinden we deze boekbinder terug op de Bieslandstraat nr. 97, bij het Lischplein. Je vraagt je af waar hij nog de tijd vandaan haalde om boeken te binden.

Passage

Bij de Passage Boekhandel in Rotterdam ging het ongetwijfeld om een boek- en kantoorboekhandel, gezien het feit dat op het etiket vermeld wordt dat men er terecht kon voor vulpennen en “luxe post”. De zaak was gevestigd op het adres Passage nr. 18c. Verdere gegevens ontbreken helaas.

Padmos

Begin jaren ’30 had M. D. Padmos een leesbibliotheek/boek- en papierhandel op de Dordtsche Straatweg nr. 448 in Rotterdam. In 1934 verhuisde de zaak naar de Dordtschelaan nr. 93. De leesbibliotheek droeg ook een tijdlang de naam “Modern”; niet erg origineel, want onder die naam heeft Rotterdam minstens 5 leesbibliotheken gekend. De heer Padmos was ook actief als commissaris bij Feijenoord. De leesbibliotheek werd in 1953 opgeheven.

Paardekooper

J. C. Paardekoper begon in 1919 op de Katendrechtse Lagedijk nr. 323 in Rotterdam-Charlois een boek- en papierhandel. Naast boeken werden er vooral veel papieren verpakkingen verkocht. In de loop der jaren werd het aandeel verpakkingsmateriaal van de omzet steeds belangrijker. Tussen 1925 en 1940 gaf de firma diverse Rotterdamse ansichtkaarten uit en in de periode 1947-1952 was men uitgever van de Charloisse Kerkbode der Gereformeerde Kerk van Rotterdam. Uiteindelijk werd er een scheiding aangebracht tussen de boekhandel en de verpakkingsfirma. De boekhandel heeft tot ca. 1980 onafgebroken op het adres Katendrechtse Lagedijk gezeten. De verpakkingsgroothandel ontwikkelde zich tot een belangrijke speler op deze markt: Paardekooper Verpakkingen BV, met meerdere vestigingen (Rotterdam, Den Haag, Barendrecht). In 2019 werd het 100-jarig bestaan gevierd. Bij die gelegenheid kreeg de firma het predikaat “koninklijk” toegekend.

Overbeeke

De boekhandel van Cornelis Overbeeke heeft voor zover ik heb kunnen nagaan niet lang bestaan. De zaak wordt voor het eerst vermeld in 1914 en is dan gevestigd op de Sophiakade nr. 50 in Rotterdam. In 1915 verhuisde de winkel naar de Warmoezierstraat nr. 101, 2e huis vanaf de Jonkerfransstraat. In 1917 werd Cornelis Overbeeke failliet verklaard.

Ophof

George Fredrik Lodewijk Ophof had vanaf ca. 1892 samen met Pieter Adam Happel (1864-1935) een kantoorboek- en leesboekbinderij, graveer-inrichting, drukkerij en peluchewerk-firma “Happel & Ophof” op het Oostvestplein nr. 40 in Rotterdam. De boekbinderij verwierf zich in betrekkelijk korte tijd een grote naam. Met enige regelmaat worden er door deze firma vervaardigde banden op veilingen aangeboden. In 1900 verhuisde het bedrijf naar de Kipstraat nr. 97. In 1902 scheidden zich de wegen van Happel en Ophof. Happel verhuisde naar de Delftschestraat nr. 59a en Ophof zette zijn binderij voort op de Kipstraat. In 1909 wordt als adres vermeld: Goudsche Wagenstraat nr. 44b en in 1913 verhuisde hij naar Middensteiger nr. 14. Er volgden nog 2 verhuizingen: in 1924 zit het bedrijf op de Van Speijkstraat nr. 111 en in 1926 op de Tidemanstraat nr. 88. In dat laatste jaar wordt echter de inventaris van de binderij van wijlen G. F. L. Ophof publiek verkocht.

Oosterhout

Over de R.K. boekhandel en handel in religieuze artikelen Van Oosterhout op de Van Oldenbarneveltstraat nr. 87 in Rotterdam heb ik geen gegevens kunnen vinden. De vermelding “voorm. Lenfring” heeft me echter wel op het spoor gezet van een lange voorgeschiedenis. B. Lenfring had al in 1841 een R.K. boekhandel/uitgeverij in de Rosmolensteeg nr. 13 in Amsterdam. In 1843 verhuisde hij de zaak naar de Haarlemmerdijk, tusschen de Korte Prinsengracht en de Buiten Brouwerstraat, nr. 64 (later nr. 284 en TT443), over de R.K. Kerk. Nog later (rond 1880) is het adres Haarlemmerstraat nr. 119. In Rotterdam dreef F. J. Braam al vanaf 1839 een R. K. boekhandel in de Keizerstraat. Hij bood o.a. “R. K. kerk- en gedenkboeken aan in onderscheiden talen, formaten en banden”. Deze boekhandel verhuisde in 1842 naar de Leeuwenstraat Wijk 5, 635, eveneens over de R.K. Kerk (later nr. 16). F.J. Braam werd opgevolgd door P. T. Braam. Dan duikt in 1876 de naam B. Lenfring ook in Rotterdam op. Hij wordt eigenaar van de boekhandel van P. T. Braam. Vanaf dat moment geeft hij samen met zijn naamgenoot/familielid in Amsterdam diverse R.K. publicaties uit. In 1880 opent Lenfring een boekhandel in de Hoogstraat nr. 384. De vestiging in de Leeuwenstraat heeft daarna niet lang meer bestaan. Toen rond 1891 B. Lenfring overleed, zette zijn weduwe de zaak nog tot 1909 voort. De Amsterdamse boekhandel (inmiddels in handen van B.H.C. Jansen) ging in 1905 failliet. Waarschijnlijk heeft Van Oosterhout de Rotterdamse zaak in 1909 overgenomen.

Oldenzeel

Christiaan Sander Johan Vlaanderen Oldenzeel (1833-1896) ging in 1855 een vennootschap aan met Hendrik Vincent van Gogh (1814-1877)(een oom van de schilder) die al sinds 1835 een boekhandel/handel in schilder- en teekenbehoeften dreef aan de Steiger, Wijk G. nr. 142, over de Korenbeurs in Rotterdam. De boek- en kunsthandel heette vanaf dat moment “Van Gogh & Oldenzeel”. Er was ook een leesinrichting aan de zaak verbonden. Toen in 1858 de vennootschap werd ontbonden, zette Oldenzeel de zaak alleen voort. Als adres wordt dan vermeld Steiger Wijk 7, nr. 139. Vanaf dat moment kwam de nadruk steeds meer te liggen op de kunsthandel. Op dit etiket is echter nog sprake van “boek- en plaathandel”. In 1884 wordt alleen nog “kunsthandel” vermeld; dan op Zuidblaak nr. 16. De firma Oldenzeel zou in de loop van de eeuw uitgroeien tot een befaamde kunsthandel. In de 20e eeuw was er ook een vestiging in Den Haag. Gesignaleerd tot ca. 1918.

Ontwikkeling

In januari 1916 werd de NV Boekhandel en Uitgevers Maatschappij “Ontwikkeling” opgericht, een gezamenlijke onderneming van drukkerij Vooruitgang (die al sinds 1900 het Volk, Dagblad voor de Arbeidersbeweging uitgaf) en de SDAP. Onderdeel van het bedrijf vormden een flink aantal boekhandels van socialistische snit, verspreid over het land (Amsterdam, Groningen, Den Haag, Leeuwarden, Utrecht en later ook Zaandam en Leiden). Én natuurlijk Rotterdam. De boekhandel was aanvankelijk gevestigd op de Crispijnlaan nr. 40, maar verhuisde al snel (in september 1917) naar de Westkruiskade nr. 33. De zaak verzond boeken en kantoorartikelen zonder berekening van porto (’t lijkt wel Bol.com avant la lettre!). In september 1925 werd de opheffing van de (noodlijdende) zaak aangekondigd, waarbij de klanten verwezen werden naar de eveneens socialistische boekhandel "Voorwaarts" aan de Gedempte Slaak nr. 120. Uit een advertentie: “géén boekhandel is beter ingericht, géén boekhandel kan sneller leveren, géén boekhandel berekent billijker prijzen”. De arbeidersbeweging was destijds zeer van zichzelf overtuigd. Tot slot werd nog meegedeeld dat de winst van de onderneming ten goede kwam aan… de arbeidersbeweging.

Noorder

Johannes de Heer verkocht al in 1898 vanuit zijn woonhuis op de Noordmolenstraat nr. 71 in Rotterdam bladmuziek. Daarvoor had hij bij twee Rotterdamse muziekhandels gewerkt (Alsbach & Co en Lichtenauer). De zaak ontwikkelde zich voorspoedig. Vanaf 1908 liet Johannes de Heer de leiding over aan zijn zoons. Zelf concentreerde hij zich op evangelisatiewerk. Op 12 januari 1925 werd bekend gemaakt dat op de Noordmolenstraat nr. 71 (later ook wel 71b) de “Noorder Muziekhandel”” geopend zou worden, met als specialiteit harmonium-muziek. Het was het hoofd-depot der muziekuitgaven van de Fa. Joh. de Heer & Zonen, tevens depot van orgels en piano’s van dezelfde firma. In de oorlog heeft de Noorder Muziekhandel enige jaren op de Jacob Catsstraat nr. 85, bij de Zw. Janstraat gezeten, maar in 1947 zit de muziekwinkel weer op het oude vertrouwde adres. In maart 1969 werd de opheffingsuitverkoop gehouden. De firma Joh. de Heer bestaat overigens nog steeds, gevestigd op de Leeghwaterstraat nr. 46 in Sliedrecht.

Noord

Rond 1960 had C. J. M. Schackmann (Cor) een tweedehands tijdschriften- en stripzaak (samen met compagnon Hugo) onder de naam “Tijdschriftenhal Noord” op de Zaagmolenstraat nr. 14 (ook wel 12-14) in Rotterdam. De zaak had een ruim assortiment seksbladen. Geruime tijd was er ook een filiaal op de 1e Middellandstraat nr. 110c. Halverwege de jaren ’70 verliet Hugo het bedrijf. Per november 1980 verhuisde de zaak, inmiddels onder de naam “Tijdschriftenhandel Noord”, naar de Zaagmolendrift nr. 35-41. In de jaren ’90 werd het bedrijf geleid door S. Y. van Neerebos-Schackmann, vermoedelijk een dochter van de oprichter. De firma Noord ging in 2007 failliet.

Noest

G. N. Noest had tussen 1860 en 1880 een boekbinderij in de Eendrachtstraat nr. 56 in Rotterdam.

Nitra

Het filiaal van kantoorboekhandel De Melker op de Bergse Dorpsstraat nr. 26 (ook wel 26a/26b) in Hillegersberg (Rotterdam-13) werd in 1958 verkocht aan J. Trager en B. P. J. Nieuwenhuysen, die de zaak voortzetten onder de naam kantoorboekhandel Nitra. In 1959 werd ook een tijdschriften- en krantenkiosk geopend op het Liesveld in Vlaardingen. Nitra heeft bestaan tot ca. 1978.

Nijgh

Bij Nijgh & Van Ditmar denken we natuurlijk in de eerste plaats aan de uitgeverij met die naam. Ik beperk me hier echter tot de boekhandel. Henricus Nijgh (1815-1895) kondigde in januari 1837 in de Rotterdamsche Courant aan een boekhandel te openen op de Hoogstraat (“digt bij de Waalsche Kerk”), Wijk E, no. 356 in Rotterdam. In de betreffende advertentie meldt hij dat aan de zaak ook een leesinrichting is verbonden met Hollandsche, Fransche, Duitsche en Engelsche tijdschriften. Hij “durft zich te vleijen met den bijval van het letterminnend publiek en hoopt door eene talrijke inteekening in zijne onderneming geschraagd te worden”. In de jaren daarvoor was hij, om het vak onder de knie te krijgen, werkzaam geweest in een paar boekhandels (o.a. bij G. Vervloet in Den Haag). Direct in 1837 treedt hij ook op als uitgever en deze tak van het bedrijf werd al snel belangrijker dan de boekhandel. In 1848 verhuisde de boekhandel naar de Zoetesteeg. Tot 1852 presenteert hij zich in advertenties als boekhandelaar, maar daarna alleen nog als uitgever. In 1864 gaat hij een compagnonschap aan met Willem Nicolaas Josua van Ditmar en vanaf 1870 wordt de naam van de zaak “Nijgh & Van Ditmar”. Naast de uitgeverij had de firma een eigen boek- en handelsdrukkerij en een kantoorboek- en uitgaafbinderij, rond 1870 gevestigd op het adres Wijnhaven nr. 111-113 (zie de afgebeelde etiketten). Voor de geschiedenis van de uitgeverij verwijs ik graag naar het mooie boek van C. J. Aarts en M. C. van Etten “175 jaar Nijgh & Van Ditmar”.

Nevens

W. Nevens kondigde in januari 1903 aan een Oude en Nieuwe Boek- en Kunsthandel/Uitgeverij te starten op de Schiekade W.Z. nr. 165 in Rotterdam. Op het stempel vermeldt hij trots een directe verbinding te hebben met Leipzig, Parijs etc. Twee uitgaven van Nevens: “De strijd tegen de lupus” door Carl Wilhelm Bollaan (1904) en een meerdelig werk getiteld “Rotterdam in de loop der eeuwen” door A.H. L. Hensen (1906-..). Na 1908 wordt de zaak niet meer vermeld.

Molenaar

J. M. Molenaar nam in 1981 boekhandel Dankbaar, Meyenhage nr. 306 over van F. Voskamp, die deze zaak in 1978 op zijn beurt had gekocht van de oprichter Willem Dankbaar. Vanaf dat moment heette de zaak “Molenaars Boekhandel”. Molenaar verhuisde de winkel op enig moment naar de Bergse Dorpsstraat nr. 35a in Hillegersberg. In 2007 werd deze winkel overgenomen door Hubert van Belois. De naam veranderde daarna in Maximus Boekhandel. Deze boekhandel bestaat nog steeds.

Modern Boekenhuis

Stegman’s Boekhandel kwam ik voor het eerst tegen in 1897 op de Nieuwe Binnenweg nr. 491 in Rotterdam. Al in hetzelfde jaar werd de boekhandel verplaatst naar de Nieuwe Binnenweg nr. 453 en er zouden in de loop der jaren nog veel andere huisnummers in dezelfde straat volgen (resp. 437, 684 en 686, en in de laatste periode (jaren ’20) nr. 259 (ook wel 259b)). De zaak heeft veel Rotterdamse ansichtkaarten uitgegeven. Men kon er ook z’n tijdschriften laten inbinden. Tevens was er enige tijd een drukkerij aan de zaak verbonden. Stegman trad ook éénmaal op als uitgever. In 1904 verscheen: “Jeroël’s tent op de Rotterdamse kermis en nog wat” door W. Jonker Jr. in een korte serie boekjes getiteld: “In dras en slijk : het werk van Jeroël”. In 1921 ging de zaak over in handen van Cornelis Izaak van Rij. De naam van de boekhandel veranderde toen in “Stegman’s Boekhandel “Modern Boekenhuis”, wat later in “Modern Boekenhuis v/h Stegman’s Boekhandel”. Van Rij ging in 1926 failliet. In datzelfde jaar opende in Scheveningen Stegman’s Boekhandel op de Stevinstraat nr. 153. Déze zaak heeft zeker tot 1960 bestaan.

NAi

In 1993 vestigde zich de boekhandel “NAi Boekverkopers” in het Nederlands Architectuur Instituut (NAi) in Rotterdam. Het betreft een zelfstandige boekhandel, gespecialiseerd in architectuur, stedenbouw, design en landschapsarchitectuur. Na een fusie van het NAi in 2013 met Premsela, het Nederlands Instituut voor Design en Mode en Virtueel Platform, kennisinstituut voor e-cultuur heette de combinatie voortaan “Het Nieuwe Instituut”. De boekhandel is nog steeds gevestigd in het pand van dit Instituut, Museumpark nr. 25 en staat onder leiding van Joost Degenkamp.

Modern

Leesbibliotheek/boekhandel “Modern” in de Zoutziederstraat nr. 41 (ook wel 41a) in Rotterdam-West wordt in 1943 voor het eerst vermeld. In de jaren ’50 was de eigenaar mevr. H. van Nikkelen-Kuyper. In 1971 wordt als adres vermeld Zoutziederstraat nr. 49. Overigens heeft Rotterdam in de loop der jaren nog 6 andere leesbibliotheken gekend die zich tooiden met de naam “Modern”.

Nagekomen Leiden Peltenburg

Muziekhandel Peltenburg vermeldde vaak trots in advertenties “sinds 1793”. In dat jaar richtte Abraham Adrianus Peltenburg Sr. namelijk zijn winkel op aan de Breestraat wijk 4, nr. 242, tegenover Hotel Le Soleil d’Or (later nr. 109). In de loop der tijd werd de zaak geleid door verschillende nazaten van de oprichter: Abraham Adrianus Peltenburg Jr. (forte-piano-maker)(1789-1873), Petrus Hendrikus Jacobus Peltenburg (1800-1898) etc. Eind 19e eeuw, begin 20 eeuw werd de zaak vermeld onder de naam “Weduwe Peltenburg & Zonen”. Peltenburg verkocht naast muziekinstrumenten allerhande geluidsapparatuur en natuurlijk ook bladmuziek. Voor dat laatste artikel was er zelfs enige tijd een aparte vestiging in de Pieterskerk-Choorsteeg nr. 16 (dit blijkt overigens alleen uit het afgebeelde stempel; ik heb het verder nergens bevestigd gezien). In 1957 werd de zaak overgenomen door Mulder uit Alphen aan den Rijn, die daar al een muziekwinkel had. Vanaf dat moment is er naast de Leidse vestiging sprake van Muziekhandel Peltenburg, Mandersloostraat nr. 23, Alphen a/d Rijn. Muziekhandel Peltenburg heeft tot ca. 1981 bestaan.

Ming Ya

Sinds 1983 is er in Amsterdam aan de Gelderschekade nr. 105 een chinese boekhandel gevestigd onder de naam “Ming Ya Chinese Boekhandel”. In de jaren ’90 had men ook een vestiging in Rotterdam op de West Kruiskade nr. 52. De winkel was gespecialiseerd in boeken over China, reisgidsen, chinese kookboeken, chinese waaiers en vliegers, rijstpapier etc. Een andere nevenvestiging bevond zich op de Wagenstraat nr. 66 in Den Haag. Op dit moment bestaat alleen de Amsterdamse zaak nog.

Mijn

In welke periode boekhandel/leesbibliotheek/binderij “De Mijn” gevestigd was op de Zwaanshals nr. 370 in Rotterdam-Noord is mij helaas niet bekend.

Meulen, Van der

H. van der Meulen had tussen 1891 en 1916 een boekwinkel in Charlois (Rotterdam). Het adres heb ik niet kunnen vinden.

Melker

Gerardus Johannes de Melker nam in februari 1918 samen met C. Dronkers de 2 kantoorboekhandels over van de firma Van ’t Hoff & Jongepier op de Aert van Nesstraat nr. 7 en de Nieuwe Binnenweg nr. 194 (ook wel 194a). In 1922 gingen Dronkers en De Melker uit elkaar. Dronkers behield de winkel op de Aert van Nesstraat en De Melker zette de zaak op de Nieuwe Binnenweg voort. In 1928 opende hij een filiaal aan de Bergse Dorpsstraat nr. 21 (later 26/26a) in Hillegersberg, waar ook plaats was voor een leesbibliotheekafdeling. Toen G.J. de Melker in mei 1939 overleed, zette zijn weduwe mevr. J. J. P. de Melker-de Regt de zaken voort, later bijgestaan door haar zoon H. de Melker. Het filiaal in Hillegersberg werd in 1958 van de hand gedaan en voortgezet als kantoorboekhandel Nitra. De winkel op de Nieuwe Binnenweg sloot pas in 1984 de deuren.