Kandelaar

Begin jaren ’80 startte de stichting “Ridderkerkse Evangelisatie” onder naam “Het Lichtbaken” een evangelische boekhandel in Ridderkerk. In 1984 veranderde de naam van de stichting in “Stichting tot verspreiding van christelijke lectuur in Ridderkerk en omgeving” (gesteund door de stichting “In de Rechte Straat”). De boekhandel veranderde ook van naam en ging “De Kandelaar” heten. Officiële opening op 27 oktober 1984. De naam De Kandelaar kom je vaker tegen bij christelijke boekhandels. Zo was er in de jaren ’70 ook in Rotterdam een boekhandel met deze naam. De winkel in Ridderkerk is tot op de dag van vandaag gevestigd in de St. Jorisstraat nr. 10 en wordt bemand door vrijwilligers. De voorraad bestaat uit christelijke boeken, muziek en geschenkartikelen en men heeft ook een afdeling met antiquarische boeken. Een deel van de winst wordt geschonken aan goede doelen.

Huizer

Jan Huizer begon in 1921 met een boekhandel in Ridderkerk. In de eerste periode zat de zaak op de Talmastraat nr. 38. Huizer was van alle markten thuis, wat blijkt uit de volgende opsomming van de diensten die hij aanbood: boek-, muziek- en papierhandel/copieerinrichting/kantoor-, school- en schrijfbehoeften/druk- en bindwerk/advertentiebureau. In de oorlog werd Huizer actief in het verzet. Invalide, vanuit zijn bed, regelde hij de distributie van het illegale blad “Trouw”. Vanaf de jaren ’50 was de zaak gevestigd op de Beneden Rijweg nr. 49. Enkele jaren (1959/1960) wordt als adres ook vermeld Sandelingstraat nr. 138. Incidenteel gaf Huizer ook publicaties uit, met name van Ds. B. Wentsel, o.a. in 1931 “Herinnering aan de geloofsworsteling der eenvoudigen op kerkelijk terrein”, maar ook enkele predikatiën. De zaak heeft vermoedelijk tot 1969 bestaan, maar de laatste 2 jaar was de leiding in handen van B. W. Ganzevoort.

Ridderkerk Bulsing

Boek- en kantoorboekhandel/papierhandel/leesbibliotheek Bulsing in Ridderkerk werd op 1 januari 1887 opgericht door G. Bulsing Gzn. aan de Langendijk nr. 2, hoek Groenje. In 1934 werd hij opgevolgd door W. J. (Wouter Jan) Bulsing. De zaak werd in 1964 voortgezet door B. P van IJsselstein.

Puttershoek Houtman

Marjan (M.J.P.J.) Houtman begon in 1973 in een keet met een oppervlakte van 25 vierkante meter aan de Narvikstraat in Puttershoek met haar boek- en kantoorboekhandel. Na enkele verhuizingen (in 2002 zat de winkel bijvoorbeeld op het Oranjeplein nr. 19) streek zij neer op het adres Pieter Repelaerstraat nr. 72 (ook wel nr. 70-72). Zij dreef de zaak met haar partner Leo Middelhoek. De winkel presenteerde zich ook als “Marjan Houtman Lezen & Schrijven”. In 2018 gingen de eigenaren met pensioen en toen werd de zaak overgenomen door Arie en Petra Hagers uit Heinenoord. Het pand werd na een verbouwing gesplitst en de boekhandel werd in afgeslankte vorm voortgezet. Arie Hagers was daarvoor jarenlang bedrijfsleider geweest van de Bruna-vestiging in ’s-Gravendeel. De zaak kreeg een nieuwe naam: ”Bij Arie Lees/Schrijf/Kadoshop”.

Papendrecht Gruijter

De boek- en kantoorboekhandel “De Gruijter” in Papendrecht op de hoek van het Oude Veer en de Brederodelaan werd rond 1981 opgericht (adres Brederodelaan nr. 120/122). In 2015 wordt in de media vermeld dat de toenmalige eigenaren Cock en Dot van der Beek de zaak overgedaan hebben aan Nathalie en Maarten Kooijman. Er is daarna sprake van een boekhandel “De Gruijter Kooijman”. Maar in 2021 wordt, merkwaardig genoeg, in verschillende kranten gemeld dat het echtpaar Van der Beek met pensioen gaat en dat bij gebrek aan een opvolger na een grote uitverkoop de deuren definitief gesloten worden.

Pijnacker Atten

Boek- en kantoorboekhandel Van Atten in Pijnacker vindt zijn oorsprong in een sigarenwinkel die in 1960 door J. van Atten werd geopend. De combinatie rookwaren/kantoorartikelen kwam in die tijd veel voor. De rookwaren verdwenen later uit het assortiment. In 1965 zat de winkel op het adres Stationstraat nr. 1, in de jaren ’80 en ’90 op het Raadhuisplein nr. 8. De zaak is altijd in handen van de familie Van Atten gebleven. Na J. van Atten wordt H. van Atten genoemd als eigenaar (2e generatie?). In 2000 nam H. van Atten de boekhandel over van Mieke van der Burg op de Kerkstraat nr. 8 in Berkel en Rodenrijs. Aanvankelijk werd de zaak voorgezet onder de oude naam, maar later prijkt er Van Atten op de gevel. De winkel neemt deel aan de inkoopcombinatie Libris. Het huidige adres van de winkel in Pijnacker is Emmaplein nr. 110. Het bedrijf wordt inmiddels geleid door de 3e generatie. Robbert van Atten bemant de winkel in Berkel en Michiel van Atten die in Pijnaccker. De firma Van Atten heeft daarnaast in Pijnacker ook nog een Intertoy-zaak.

Poeldijk Nadorp

In 1929 begon Jan Nadorp (1905-…) op de Leuningjes (dit is nú de Irenestraat) in Poeldijk een drukkerij. Er werd later een kantoorboekhandel aan toegevoegd. De zaak afficheerde zich ook wel als de “Poeldijkse Handelsdrukkerij”. Na de oorlog verhuisde het bedrijf naar de Voorstraat nr. 26. In die tijd was er ook een binderij aan de zaak verbonden. Rond 1960 werd de zoon van de oprichter, Wim Nadorp, actief in de zaak. Hij breidde de drukkerij uit met een kantoorvakhandel, waar o.a. ook kantoormachines aangeboden werden. Dit onderdeel werd gevestigd in een apart pand op de Jan Barendselaan. In de jaren ’70 had Nadorp ook een vestiging in Rotterdam. In 1981 werden de verschillende bedrijfsonderdelen weer samengevoegd in een nieuw pand op de Jan Barendselaan nr. 190. In 2009 duikt de 3e generatie Nadorp op in de persoon van Ronald Nadorp. In de 21e eeuw presenteerde het bedrijf zich onder eigentijdse termen als “Nadorp Druk”, “Communicatieservice-onderneming” en in de laatste periode, voor het faillissement in 2020, als “Upscore Indrukmakers”.

Ouderkerk a/d IJssel Jong

G. de Jong Mzn. had in de jaren ’40 een boekhandel en boekbinderij in Ouderkerk aan de IJssel. Daarnaast functioneerde de zaak als plaatselijk persbureau en agentschap van De Standaard. Aanvankelijk was de zaak gevestigd op de Groenendijk A nr. 176, later op de Dorpsstraat C, nr. 121.

Oude Wetering De Wetering

A. (Dries) de Blaey (1905-1980) begon eind jaren ’30 een boek- en kantoorboekhandel/leesbibliotheek in Oude Wetering onder de naam “Boekhandel De Wetering” op de Kerkstraat nr. 6. In de oorlogsjaren was hij zeer actief in het verzet, met name bij de LO (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers). In 1977 werd de boekhandel, toen onder leiding van mevr. Dina de Blaey, failliet verklaard.

Koppen

Boekhandel G. van Koppen & Zn. (C. van Koppen) wordt voor het eerst vermeld rond 1950. De zaak was gevestigd op de Hoenderdijk nr. A 79 (later nr. 19) in Ouddorp (a/zee). In advertenties maakt van Koppen reclame voor rookartikelen, lijsten, schrijfbehoeften, souvenirs en druk- en bindwerk. In de jaren ‘80 begint de firma ook boekpublicaties uit te geven. In 1988 verscheen bijvoorbeeld: “D’r beurt wat op Flakkee”, door D. K. Soldaat-Poortvliet. Voor zover ik heb kunnen nagaan, bestaat de boekhandel niet meer, maar C. van Koppen Holding B.V. op het adres Vogelmeet nr. 1 (handel in boeken en tijdschriften) is waarschijnlijk de opvolger van de oorspronkelijke zaak.

Ouddorp Akershoek

Boekhandel Akershoek in Ouddorp werd rond 1993 opgericht door het echtpaar R. Akershoek en L. Akershoek-Tanis. De zaak zat in de beginperiode op het adres Hofdijksweg nr. 17. Tegenwoordig is de V.O.F. Akershoek gevestigd op de Hoenderdijk nr. 9.

Hulshoff

Lodewijk Johannes Hulshoff nam rond 1913 de boek- en kantoorboekhandel over van A. J. van der Kop op de Molendijk nr. 4 in Oud-Beijerland. Er was tevens een drukkerij aan de zaak verbonden. In januari 1933 werd Leendert Cornelis van As als firmant in het bedrijf opgenomen. Hulshoff was uitgever van “De Hervormde Kerk : weekblad voor de Nederlands Hervormde gemeenten in de Hoeksche Waard”. In de jaren ’50 verhuisde de drukkerij naar de Havendam nr. 6. In 1966 gaf de zaak een publicatie uit van Marinus A. Allewijn getiteld “Vier eeuwen in Oud-Comstrijen : kerk en school in Klaaswaal 1566-1966”. In 1971 werd de boekhandel fors uitgebreid. Via een verbouwing werd Molendijk nr. 6 bij het oorspronkelijke pand getrokken. Van As zette het bedrijf tot 1980 voort. In dat jaar verkocht hij de zaak aan Kees Edel die als boekhouder bij hem in dienst was. Dat betekende de start van Boekhandel Edel.

Hoogwerf

Boekhandel/snelpersdrukkerij (boek- en handelsdrukkerij)/uitgeverij W. Hoogwerf Azn. werd in 1874 opgericht aan de Molendijk nr. 10 in Oud-Beijerland. Vanaf 1877 gaf het bedrijf het “Nieuwsblad : gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard, IJsselmonde en Vlaardingen” uit (later omgedoopt tot “Nieuwsblad voor de Hoeksche Waard en IJsselmonde”). In augustus 1934 kwam de zaak in handen van de familie Verhagen (J. Verhagen, Arie Verhagen Jzn, de weduwe J. Verhagen en A. Verhagen Azn.). Vanaf dat moment was er sprake van de “N.V. v/h Firma W. Hoogwerf Azn.” De drukkerij verhuisde later naar het adres Gedempte Spui nr. 4 (ook wel nr. 1) (zie de foto). De zaak gaf ook diverse boekpublicaties uit. Ik noem er één: “Van Grooten Waert tot Hoeksche Waard : vijf eeuwen eilandgeschiedenis”, door Marinus A. Allewijn (1952). In augustus 1972 ging het bedrijf over in handen van de Sijthoff Pers in Den Haag, twee jaar voor het 100-jarig bestaan.

Edel

C. (Kees) Edel (1927-2017) nam in 1980 de boekhandel van L. J. Hulshoff over op de Molendijk nr. 4-6 in Oud-Beijerland. In de jaren daarop opende hij in diverse plaatsen in de omgeving filialen. In Barendrecht op de Middenbaan nr. 19/Van Beuningenhaven nr. 35. In Hellevoetsluis op de Struykse Hoeck nr. 42-43. In Numansdorp op Voorstraat nr. 16 (ook wel nr. 14 en later op nr. 21). In Spijkenisse zelfs 2 filialen op Winterakker nr. 18-20 en Uitstraat nr. 82-84. In Zwijndrecht op Dollard nr. 28. In Oud-Beijerland zelf heeft de zaak ook nog op Veilingpassage nr. 16 en Langeveld nr. 5-d gezeten. Na de oprichter hadden vanaf 1992 A. J. (Arjan) Edel en C. T. Edel de leiding van de (inmiddels) B.V. in handen. De winkels waren aangesloten bij de inkoopcombinatie Libris. In januari 2012 ging de firma Edel failliet. Vier vestigingen werden voortgezet door Bruna. In Numansdorp en Spijkenisse (Driestoep nr. 6) werd een doorstart gemaakt. Op de foto de vestiging in Oud-Beijerland.

Brusse

Het enige bewijs waarover ik beschik m.b.t. de boekhandel van D. Brusse in Oud-Beijerland vormt dit stempel. Geen nadere gegevens bekend. Vermoedelijk begin 20e eeuw.

Bijbelkiosk

Bijbelkiosk “Het Levende Woord” ging in 1988 van start op de Bootstraat nr. 9 in Oud-Beijerland. Zoals de meeste evangelische boekhandels bood men naast boeken ook CD’s en kerst- en nieuwjaarskaarten aan. Rond 1995 verhuisde de zaak naar de Buitenhavenstraat nr. 4. Eigenaren/vennoten: D (Dick) Lagerwerf en zijn vrouw M. (Rita) Lagerwerf-van Eesteren. Tegenwoordig zit deze winkel (inmiddels een stichting) op het adres Oostdijk nr. 8-10.

Oud-Beijerland

Ook in Oud-Beijerland heeft een vestiging van de AKO-boekhandelsketen gezeten. Op de Oostvoorstraat nr. 10. In welke periode is mij niet bekend.

Oostvoorne Toledo

Frans van Tolédo begon rond 1932 met zijn foto- en kantoorboekhandel/leesbibliotheek op de Voorweg A 355 in Oostvoorne. Men kon in zijn “modern ingerichte foto-atelier” o.a. terecht voor bruidsfoto’s. De kantoorboekhandel bood kantoor-, schrijf- en tekenbehoeften aan, maar Toledo was ook ruim gesorteerd in kastpapier, kastranden en alle soorten drukwerk. De zaak verhuisde later (eind jaren ’40?) naar de Stationsweg nr. 37. Gesignaleerd tot ca. 1994.

Veen

In mei 1925 begon J. W. van der Veen een boekhandel/leesbibliotheek op de Geversstraat nr. 17 in Oegstgeest. De zaak afficheerde zich ook wel als “Oegstgeester Boek-, Papier-, Muziek- en Kunsthandel”. In 1930 verhuisde de winkel naar de Geversstraat nr. 59. In februari 1940 schonk Van der Veen boeken t.b.v. de lectuurvoorziening van de geallieerden. In 1957 werd de zaak opgeheven.

Rijnlandse Boekhandel

Nadat eind jaren ’50 Haaxman’s Boekhandel/leesbibliotheek de deuren sloot, begon het echtpaar H. Rozelaar en mevr. W (Wil) Rozelaar-Bouwman (1932-2020) in het pand op de Burg. De Kempenaerstraat nr. 18 met de “Rijnlandse Boekhandel”. De leesbibliotheek werd opgeheven en geschonken aan het Rijnlands Lyceum ten behoeve van de op te richten schoolbibliotheek. Eind jaren ’60 verhuisde de boekhandel naar de Lange Voort nr. 35 (ook wel nr. 35-37). Zeer ongebruikelijk voor die tijd: er was een koffiebar en om half vijf werd er zelfs wel eens een glas sherry geschonken, d.w.z. in een koffiekopje, want men had natuurlijk geen vergunning. Vanaf 1975 zette mevr. Rozelaar de zaak alleen voort. In 2007 werd de boekhandel overgenomen door René en Helma Koek. Het echtpaar Koek ging in 2022 met pensioen en deed de zaak toen over aan Anne Rasmussen, die daarvoor bij verschillende uitgeverijen, het Centraal Boekhuis en CPNB (Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek) gewerkt had. Op de foto de winkel op de Kempenaerstraat.

Haaxman

In juli 1934 werd Haaxman’s Boekhandel/leesbibliotheek opgericht op de Burg. De Kempenaerstraat nr. 18 in Oegstgeest (eigenaar C. C. Haaxman). In 1958 sloot deze boekhandel haar deuren, waarna in 1960 de Rijnlandse Boekhandel zich in het pand vestigde. Over deze boekhandel morgen meer.

Eekhoorntje

Rond 1976 startte M. Lafeber met de “Lektuurshop ’t Eekhoorntje” in winkelcentrum De Kempenaer, Passage nr. 1 in Oegstgeest. In 1980 werd de zaak voortgezet als filiaal van boekhandel De Kler in Leiden: “Boekhandel De Kler/’t Eekhoorntje”, Passage nr. 1-3-5. Dit was dus in wezen de voorloper van de huidige vestiging van De Kler op De Kempenaerstraat nr. 39B.

Duyverman

A. J. Duyverman begon rond 1915 een boekhandel/drukkerij op de Kempenaerstraat nr. 21 in Oegstgeest. De drukkerij presenteerde zich ook wel als handelsdrukkerij “De Kempenaer”. Rond 1937 verhuisde de zaak naar de Terweeweg nr. 3c. Hoe lang de boekhandel bestaan heeft, is mij niet bekend. De drukkerij werd in 1961 nog vermeld. Stempel helaas moeilijk leesbaar.

Oegstgeest Colomba

Verzendboekhandel “Colomba” in Oegstgeest, opererend onder de vleugels van de Stichting Rooms-Katholieke Voorlichting, was in de beginperiode (ca. 1985) gevestigd op de Rhijngeesterstraatweg nr. 155. Later verhuisde men naar de Rhijngeesterstraatweg nr. 94. Naast de verzendboekhandel is Colomba ook actief als uitgever, meestal van publicaties in de R.K. sfeer. Zo verscheen, om 1 voorbeeld te noemen, in 1991 “Mijn eerste missaaltje”, met teksten van G. De Roma en anderen (vertaald uit het Italiaans).

Numansdorp Reedijk

A. Reedijk zette in 1961 de boekhandel van Jos & L. ’t Hooft op de Voorstraat nr. 51 in Numansdorp voort. Deze boekhandel werd in 1886 opgericht. Vanaf 1961 was er dus sprake van “Boek- en kantoorboekhandel/leesbibliotheek/drukkerij A. Reedijk”. De drukkerij gaf in 1978 ter gelegenheid van de opening van de Kiltunnel een herdruk uit van “Schetsen uit de pastorie te Mastland”, door Cornelis Eliza van Koetsveld (oorspr. uitgave Schoonhoven 1843). De leesbibliotheek werd in 1990 opgeheven. Tot wanneer de boekhandel/drukkerij bestaan heeft, is mij niet bekend.

Wagenaar

In 1981 namen Janneke Wagenaar en Joost van Halem de leiding op zich van het filiaal in Noordwijkerhout van boekhandel Wagner in Sassenheim. In 1983 konden zij de zaak op de Havenstraat nr. 10 overnemen en voortzetten als “Boekhandel Wagenaar & Van Halem”. In oktober 2021 sloot de zaak de deuren. De eigenaren gingen toen met pensioen.

Noordwijkerhout Timmers

J. A. H. Timmers had tussen ca. 1981 en 1999 een boek- en kantoorboekhandel op de Havenstraat nr. 2 in Noordwijkerhout.