Butselaar

A. C. (Ab) Butselaar verliet in 1926 het onderwijs om op de Middenweg nr. 176 in Amsterdam-Betondorp (Tuindorp, Watergraafsmeer) een boek- en kunsthandel te beginnen: “Butselaar’s Boek- en Kunsthandel”. Hij stond bekend als een revolutionaire schoolmeester en was zeer actief in sociaal-democratische organisaties, zoals de S.D.A.P., de Nederlandsche Arbeiders Sportbond, de Bond van Nederlandsche Dienstplichtigen en de Bond van Nederlandsche Onderwijzers. In zijn boekhandel kon men dan ook voor alle mogelijke bijeenkomsten gerelateerd aan de arbeidersbeweging kaarten verkrijgen. In augustus 1932 verkocht hij zijn boekhandel aan J. H. Bovenkerk, die hier eerder ter sprake kwam. Butselaar was een liefhebber van het kaartspel en het zal niet verbazen dat hij lid was van de Arbeiders Bridge Club.

Burgersdijk

Toen de Duitse bezetter eind 1940/begin 1941 na de rede van Cleveringa de Leidse universiteit sloot en veel studenten naar Amsterdam vertrokken, opende het uit 1894 daterende Leidse antiquariaat/veilinghuis Burgersdijk & Niermans (“Templum Salomonis”) in maart 1942 een filiaal in Amsterdam op de Langebrugweg nr. 13. In 1943 verhuisde het filiaal naar de Leidschestraat nr. 7. Het veilinghuis werd in 1944 verplaatst naar de Herengracht. In 1947 werden alle activiteiten van Burgersdijk & Niermans weer

geconcentreerd in Leiden.

Bunjes

O. G. Bunjes nam in juli 1920 de boek- en papierhandel/leesbibliotheek over van de weduwe N. W. Gunters in de Pretoriusstraat nr. 15, bij de Linnaeusstraat in Amsterdam-Oost. Zoals het etiket laat zien, bleef hij de naam Gunters nog wel vermelden. In april 1936 verkocht Bunjes de zaak aan J. Rigter: “Rigter’s Boekhandel v/h O. G. Bunjes”. Zowel boekhandel Gunters als boekhandel Rigter ontbreekt in mijn etiketten-verzameling, die lang niet compleet is.

Buisman

De kantoorboekhandel/leesbibliotheek van H. J. Buisman Hzn. werd in 1934 geopend op de Brouwersgracht nr. 90 in Amsterdam. In december 1937 verhuisde de zaak naar de Elandsgracht nr. 113, hoek Lijnbaansgracht. Na de oorlog was Buisman gevestigd op de Elandsgracht nr. 87. De leesbibliotheek werd in 1964 opgeheven. Of de boekhandel toen nog bestond, is mij niet bekend.

Buffa

Eind 18e eeuw trokken er verschillende ambulante prenthandelaren vanuit het Italiaanse dorpje Pieve Tesino naar West-Europa. Ik noem een paar namen: de Caramelli’s, de Tessaro’s, de Buffa’s etc. Frans (Francois) Buffa kwam rond 1790 in Amsterdam aan en zette aanvankelijk zijn werkzaamheden ambulant voort. Maar in 1808 huurde hij een pand op de Kalverstraat nr. 221, hoek Gapersteeg (later Kalverstraat E, nr. 21, weer later nr. 39) en startte daar zijn handel in prenten, tekeningen, schilderijen en ook boeken. In de loop der jaren gaf hij zelf ook veel prenten , kaarten en boeken uit. Zo gaf de zaak in 1825 de volgende publicatie uit: “Vues choisis d’Amsterdam et ses environs”, dessinées d’après nature par C. de Kruyf et autres artistes. Zijn broer Pieter Buffa had tussen 1808 en 1864 ook een prentenzaak in de Kalverstraat op nr. 90, bij het ingangspoortje van het Burgerweeshuis. Zijn zaak kwam na 1864 in handen van D. Tessaro. Rond 1820 vertrok Frans Buffa weer naar Italië en liet de zaak toen over aan zijn zoons, Sebastiaan en Giovanni Buffa. Dat verklaart de naam “Francois Buffa et fils”. Het werd één van de toonaangevende kunsthandels van Amsterdam. In 1836 werd het bedrijf overgenomen door Alberto Caramelli (1811-1891) en Pierre Beguin (1808-1866). In de periode 1836-1895 worden verder nog als directeuren/eigenaren genoemd Filippo Tessaro en Jan Caramelli. In 1895 werd de zaak eigendom van Jacobus Slagmulder (1861-1921), die al sinds 1880 in dienst was van de firma Buffa. In 1904 werd een 2e vestiging geopend op het Noordeinde nr. 33 in Den Haag (gebouw Mercurius) o.l.v. Piet J. Zürcher (zie het afgebeelde etiket). Na het overlijden van Slagmulder in 1921 was de zaak enige tijd gesloten, maar al vrij snel nam J. H. H. (Joop Siedenburg) het heft in handen. Vanaf 1927 werd Siedenburg geassisteerd door zijn zoon Hein (1908-1990) en zijn schoonzoon Bob van Royen. Door toenemende concurrentie en een veranderende markt was men in 1934 genoodzaakt een liquidatie-verkoop te houden van een deel van de voorraad (reproductieprenten). De nadruk kwam daarna meer te liggen op schilderijen en tekeningen. In maart 1951 tenslotte sloot de zaak haar deuren.

Bruins

A. Bruins begon in 1950 een “Internationale Boek- en Tijdschriftenhandel” op de P. C. Hooftstraat nr. 64 (later nr. 64-66) in Amsterdam-Zuid. In advertenties meldt hij: “Boeken/Tijdschriften/Pockets, drie winkels in 1”. Midden jaren ’50 was er ook enige tijd een filiaal op de Prinsengracht nr. 454 (filiaalhouder M. F. W. M van Rosmalen). Bruins was agent voor de Haagse Post. Eind jaren ‘70 werd de zaak onderdeel van een franchiseketen. Dan wordt als bedrijfsleider G. J. Ypma genoemd. In 1986 was op het adres P. C. Hooftstraat nr. 64 een vestiging van “Meneer Kees” te vinden.

Brugman 2

De boek- en kantoorboekbinderij (ook wel franse binderij genoemd)en boekhandel van J. K. Brugman is vanaf 1900 gevestigd op de Prinsengracht nr. 142, bij de Bloemgracht in Amsterdam. Het rode etiket laat zien dat de firma (rond 1929) ook enige tijd verbleef op het adres Rosmarijnsteeg nr. 4. In dat pand was tussen 1910 en 1925 boekhandel H. (ook wel H. M.) Brugman gevestigd, ongetwijfeld familie van J. K. Brugman die eigenaar van het pand was. Hoe dan ook, de firma J. K. Brugman verhuist rond 1932 van de Prinsengracht naar de Oude Leliestraat nr. 15, hoek Herengracht. De binderij is dan al opgeheven en het bedrijf ontwikkelt zich als een belangrijke kantoorboekhandel. In 1933 is de leiding in handen van J. K. Brugman Jr., de zoon van de oprichter. Als deze er in 1971 mee stopt, neemt zijn schoondochter Lia Brugman, samen met de broer van haar beste vriendin Niek van der Zijden het bedrijf over. Vanaf dat moment heet de zaak “Kantoorvakhandel Brugman & Van der Zijden”. In 1981 werd de winkel uitgebreid met een aanpalend pand. Het adres is dan Oude Leliestraat nr. 13-15. In 1995 is het bedrijf weer in handen van een Brugman, de achterkleinzoon van de oprichter, Frank Brugman. In 2020 ging de fysieke zaak, die zich inmiddels vooral richtte op de zakelijke markt, dicht en toen ging het bedrijf alleen op internet verder onder de naam BenZ.

Brugman

Cornelis Bernardus Brugman oefende het beroep van boekbinder in 1902 uit in Zutphen op de Weg van Voorst nr. 14. Rond 1918 is zijn binderij gevestigd op de Keizersgracht nr. 64 in Amsterdam. Kort daarna zit het bedrijf op de 1e Weteringdwarsstraat nr. 22. Nadere gegevens ontbreken.

Brug 3

De Arbeiders Jeugd Centrale (A.J.C.) werd in maart 1918 opgericht. Het ging om een idealistische, socialistische jeugdbeweging met als doel verheffing van jongeren uit de arbeidersklasse en hun voorbereiding op de strijd van de arbeidersbeweging. De Centrale was gevestigd op de Reguliersgracht nr. 87 in Amsterdam. Grote man was lange tijd Koos Vorrink. De reden dat de A.J.C. in deze serie voorbijkomt, is dat men op de Reguliersgracht nr. 72 ook een winkel had, genaamd “Verkoopcentrale De Brug”. Daar werden alle mogelijke artikelen verkocht die pasten in de sfeer van de beweging: sportartikelen, kampeergerei, kinderspeelgoed, muziekinstrumenten, maar ook boeken, waaronder veel eigen publicaties van de A.J.C. Twee kenmerkende titels: “Nooit of te nimmer : de alcohol en de A.J.C.”, door Herman Molendijk (ca. 1930) en “Worsteling der vrijheid : over fascistische en democratische staatsleer”, door M. van der Goes van Naters (1935). De omslagen van de eigen publicaties werden grotendeels ontworpen door Fré Cohen. Na de duitse inval werd de A.J.C. in augustus 1940 opgeheven. Na de oorlog werden de activiteiten hervat op de Keizersgracht nr. 717. In 1959 - inmiddels was er heel andere maatschappelijke situatie ontstaan – werd de A.J.C. opgeheven. Op de foto het interieur van de winkel.

Brug 2

F. Baumgartner had rond 1904 een kantoorboekhandel op de Amsteldijk nr. 51 in Amsterdam. In 1943 is hij de eigenaar van boekhandel en erkende leesbibliotheek “De Brug” op de Heerenstraat nr. 29. Vanaf ca. 1945 opereert zijn boekhandel weer onder de naam F. Baumgartner. Mogelijk omdat de naam “De Brug” conflicteerde met de gelijknamige boekhandel op de Koninginneweg nr. 137?? Baumgartner had wel de oudste rechten.

Brug 1

In het pand waar tijdens de 2e wereldoorlog nog de foute “Volksche Boekhandel” gevestigd was op de Koninginneweg nr. 137, hoek Valeriusplein in Amsterdam-Zuid opende Cornelia Vogel in 1945 haar boekhandel “De Brug”. Ze heeft het daar 12 jaar volgehouden. In oktober 1957 vroeg zij surseance van betaling aan. Daarna ging op dit adres in 1958 “Boekhandel Godfried” van start.

Brouwer 2

De boekhandel van Johannes Leeuwenkuijl (gevestigd sinds 1859) op de Kalverstraat E, nr. 17 in Amsterdam werd in 1863 overgenomen door Jan D. Brouwer. In dat jaar luidt het adres Kalverstraat, bij de St. Luciënsteeg E, nr. 37. Brouwer presenteerde zich als boek- en kunsthandel en verzorgde ook drukwerk. Zijn klantenkring was niet van de straat getuige de vermelding op de etiketten “Imprimerie a la minute”. Brouwer trad ook op als uitgever. Zo verscheen in 1866 bij hem: “Geen kermis? Toch kermis! : een woord voor het volk”, door Eberhard (pseudoniem van Johannes Karel de Regt). Daarnaast gaf hij ook kaarten en leporello’s uit. Vanaf 1870 wordt als adres vermeld: Kalverstraat, bij de Taksteeg E, nr. 63. Vanaf 1875 Kalverstraat E, nr. 117 (zie de etiketten). Vanaf 1875 is de zaak gevestigd op Singel, bij de Gasthuismolensteeg nr. 260. Brouwer gaf ook enkele jaren het Tijdschrift voor photographie uit. In 1883 werd de winkel overgenomen door Adriaan Dorsman, die de naam Jan D. Brouwer aanvankelijk handhaaft. In 1885 tenslotte kocht Adriaan Dorsman boekhandel Brinkman & Van der Meulen op de Hartenstraat nr. 24 van C. L. Brinkman Jr. De twee zaken werden toen gecombineerd. De naam veranderde uiteindelijk in “Boekhandel A. Dorsman”.

Brouwer

Emile en Anneke Brouwer begonnen in 1970 Boekhandel Brouwer op het adres Tussenmeer nr. 46 in Amsterdam-Osdorp. Ze verkochten ook sigaren. In 1993 verhuisden ze naar Naarden en openden daar aan de Marktstraat de literaire boekhandel “Comenius”.

Bronsveld

De boekbinderij van Joannes Wilhelmus Bronsveld in Amsterdam ging van start in 1825. Op welk adres is mij niet bekend. Vanaf 1839 bevond de “fabriek van kantoorboeken , linieerderij, boekbinderij, perforeer- en nummerinrichting” zich op de N. Z. Achterburgwal, tussen de Toren- en Lijnbaanstegen nr. 286. De leiding was in handen van de heren J. W. Bronsveld Sr. en Jr. De firma verhuisde met enige regelmaat. Achteenvolgens: N. Z. Achterburgwal G, nr. 261 (ook Spuistraat G, nr. 261) (1867-1874), Spuistraat, bij de Spaarpotsteeg, nr. 98 (1879), Damrak nr. 90, over de Beurs (1882). Na een brand in dit laatste pand verhuisde men tijdelijk naar Damrak nr. 43boven. Inmiddels had men dringend behoefte aan een grotere ruimte en toen werd het pand op de N.Z. Voorburgwal nr. 270, over het Nieuws van de Dag betrokken (zie etiket). Vanaf 1867 presenteerde het bedrijf zich als “Boekbinderij Wed. J. W. Bronsveld”. In 1889 werd Evert Andries Hemink, die in 1864 in dienst was getreden, eigenaar van het bedrijf. Bronsveld leverde kwaliteits-bindwerk. In 1891 werd de binderij bekroond met de hoogste onderscheiding (zilveren medaille) op de “Algemeene Tentoonstelling van Nijverheid” te Veendam. In 1893 ging Hemink een vennootschap aan met Franciscus Nicolaas Eyrond, maar in 1904 was hij al weer enige eigenaar. In 1907 werd de zaak ter overname aangeboden “wegens ernstige ziekte van de eigenaar”. De boekbinderij werd toen gekocht door Joh. H. Freitag.

Brons Boldingh

Toen Willem Clement in december 1864 overleed, deelde zijn weduwe, geboren De Ruyter, in januari 1865 mee dat zij de boekhandel van haar man, samen met haar zoon Willem Clement Jr. zou voortzetten. De zaak, die vanaf 1855 wordt vermeld, was toen gevestigd op de Prinsengracht , bij de Leidschestraat CC, nr. 492 in Amsterdam. Nog in het zelfde jaar werd de zaak overgenomen door de apotheker Laurens Jan Hendrik Brons Boldingh. Een curieuze wisseling van beroep. De verklaring ligt waarschijnlijk in het feit dat hij een relatie kreeg met een familielid van de weduwe of wellicht met de weduwe zelf, want hij trouwde in 1866 met Ida Maria Catherina Angenita de Ruyter, boekhandelaarster. Hoe dan ook, vanaf 1865 is er sprake van de “Nieuwe Hollandsche Leesbibliotheek/Boek- en Papierhandel/Advertentiebureau van L. J. H. Brons Boldingh, Firma W. Clement” op het adres Prinsengracht, bij de Westerstraat OO, nr. 667. Op enig moment was de winkel ook gevestigd op de Leidschegracht, bij de Prinsengracht JJ, nr. 36. De zaak was gespecialiseerd in kinderprentenboekjes en goedkope (populaire) romans. In dat laatste genre gaf men ook zelf boeken uit, met name van de auteur G. W. H. Panchaud. In 1868 bijvoorbeeld: “Avonturiers op geneeskundig gebied : romantische schetsen”. Ongetwijfeld interessant voor een apotheker. Het bedrijf gaf ook het Amsterdamsch Volksblad uit. In augustus 1874 deelde Brons Boldingh mee dat de zaak werd opgeheven.

Broerse

De boekhandel/leesbibliotheek van H. Broerse Jr. kom ik voor het eerst tegen in 1927. De zaak is dan gevestigd op de Chassestraat nr. 34 (ook wel nr. 34-36) in Amsterdam-West. De leesbibliotheek werd in 1960 opgeheven. Na opheffing van de boekhandel (rond 1970?) is men kennelijk als drukkerij verder gegaan. De foto toont (links) een uithangbord van Drukkerij H. Broerse op de Chassestraat nr. 34-36. Later was deze drukkerij gevestigd op de Tweede Kostverlorenkade nr. 62.

Broek

W. J. v.d. Broek had in de oorlogsjaren (‘40-’45) een boekhandel en leesbibliotheek in de 2e Ceramstraat nr. 33 in Amsterdam-Oost. Nadere gegevens ontbreken.

Brinkman & Zoon

Jan Harmen Brinkman (1809-1891) begon in 1836 een boekhandel op de Nieuwe Leliestraat nr. 65 in Amsterdam. Toen hij in augustus 1842 met zijn “boek-, papier- en kantoorwinkel/leesbibliotheek” verhuisde naar Singel nr. 152, hoek Bergstraat bedankte hij M. Westerman & Zoon (boekhandel in Amsterdam) voor de leerrijke jaren die hij daar had doorgebracht. Brinkman werd ook actief als uitgever. Vanaf 1 januari 1875 werd zijn zoon Hendrik Brinkman (overleden 1911) mede-eigenaar. Vanaf dat moment presenteerde het bedrijf zich als “Brinkman & Zoon”. In november 1894 werd de winkel verplaatst naar Heerengracht nr. 148, bij de Leliegracht. Na het overlijden van Hendrik Brinkman in 1911 kreeg W. Winters die al 30 jaar bij de zaak werkzaam was de leiding en aan de kleinzoon van de oprichter Jan Harmen Brinkman Jr. werd “procuratie verleend”. Per 1 mei 1913 gingen uitgeverij en “debietzaak“ uit elkaar. De uitgeverij en engrosboekhandel bleef gevestigd op de Heerengracht, aanvankelijk onder leiding van mevr. Charlotte Johanna Brinkman-Molenaar. Na 1916 zwaaide J. H. Brinkman de scepter. De debietzaak werd voortgezet door de heer Winter onder de naam “Brinkman’s Boekhandel” op de Hartenstraat nr. 15 (vanaf 1924 Hartenstraat nr. 12). De zaak specialiseerde zich in handelswetenschappen en gaf op dit gebied ook eigen catalogi uit. In de jaren ’50 werd het bedrijf geleid door mevr. F. W. L. C. Saacke-Winters. In de jaren ’70 tenslotte maakt de zaak onderdeel uit van Wolters-Noordhoff (N.V. ICU) en is dan gevestigd op de Jodenbreestraat nr. 23.

Brinkman & Van der Meulen

De voorgeschiedenis van boekhandel Brinkman & Van der Meulen gaat terug tot ca. 1844. Toen begon Carel Leonard Brinkman (1820-1881) een boekhandel/uitgeverij in de Hartenstraat KK nr. 593, bij de Keizersgracht. Rond 1858 verhuisde de zaak naar Hartenstraat LL nr. 193. Brinkman zou zich vooral een naam verwerven als bibliograaf. Hij startte de “Alphabetische naamlijst van boeken, landkaarten enz. die in het Koninkrijk der Nederlanden uitgegeven en herdrukt zijn” (de voorloper van Brinkman’s Catalogus). Rimmer Reinders van der Meulen (1850-1925), afkomstig uit Bolsward, werd vanaf zijn 16e opgeleid als boekhandelaar, o.a. in Sneek, in Groningen (bij P. Noordhoff) en bij Tjeenk Willink in Arnhem. In 1877 trad hij in dienst bij bovengenoemde Carel Leonard Brinkman. Hij ging zich ook intensief bezighouden met de bibliografie en nam het werk hieraan grotendeels over. Hij gaf ook verschillende vakbibliografieën uit. In 1879 droeg C. L. Brinkman de zaak over aan zijn zoon, C. L. Brinkman Jr. (1856- ) én aan Rimmer van der Meulen. Vanaf dat moment heette de zaak “Boekhandel Brinkman & Van der Meulen”. Het adres luidde inmiddels Hartenstraat nr. 24. Al in 1880 verliet Rimmer van der Meulen de zaak om bibliothecaris te worden van het Rotterdams Leeskabinet. In 1885 verkocht C. L. Brinkman jr. de zaak aan Adriaan Dorsman, die daarvoor al “Jan. D. Brouwer’s Boekhandel” dreef. Dorsman handhaafde de naam Brinkman & Van der Meulen aanvankelijk, maar later heette de zaak gewoon ”Boekhandel A. Dorsman”. De uitgeverijtak van het bedrijf bleef bestaan onder de naam “C. L. Brinkman” op het adres Singel nr. 260, bij de Gasthuissteeg (later Singel nr. 212).

Brandt

H. Brandt dreef in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw een boekhandel/leesbibliotheek op de Gerard Doustraat nr. 226 in Amsterdam. Naar verluidt was hij ook de man achter de “Boekenverhuurinrichting DLGO”. DLGO staat voor Door Lectuur Genot en Ontwikkeling. Nadere gegevens ontbreken.

Brandaris

P. van Rossum Sr. ging in 1927 van start met leesbibliotheek “Brandaris” in de Riouwstraat nr. 129 in Amsterdam-Oost. Naast reisverhalen en kinderboeken had Van Rossum ook engelse, franse en duitse boeken in voorraad. Uit een advertentie: “wij zijn bekend om onze zindelijke boeken”. In 1934, er was toen al sprake van een volwaardige boekhandel, verhuisde de zaak naar de Insulindeweg nr. 119. Toen werd ook een filiaal geopend op de 2e V.d. Helststraat nr. 40 in Amsterdam-Zuid. De leiding was tussen 1934 en 1936 in handen van W. A. van Rossum en vanaf 1936 wordt als eigenaar vermeld W. H. van Rossum. Op het bruine etiket was er kennelijk onvoldoende ruimte om de naam van de straat correct te spellen. In 1973 kwam de zaak in handen van D. Luirik die hem voortzette tot 1986.

Bovenkerk

J. H. Bovenkerk was vóór 1932 werkzaam in Afrika voor een afrikaanse handelsmaatschappij. Toen hij naar Nederland terugkeerde, nam hij boekhandel Butselaar op de Middenweg nr. 176 in Amsterdam-Oost over. Vermoedelijk gebeurde dat onder invloed van zijn vrouw die werkzaam was bij de “Moderne Boekhandel” in Amsterdam. Hoe dan ook, Bovenkerk hield het al vrij snel voor gezien. Hij verkocht de zaak aan J. Knap en keerde terug naar Afrika. Aan de winkel was ook een leesbibliotheek verbonden. J. Knap handhaafde de naam “Bovenkerk’s Boekhandel” en zette de winkel tot 1967 voort.

Bouweriks

Gerrit Hendrik Bouweriks (1914-1988) had begin jaren ’60 een boekbinderij op de Haarlemmerstraat nr. 150 in Amsterdam. In 1953 wordt als adres vermeld Planciusstraat nr. 13. Zijn eerste vrouw, Anna Maria Ederzeel, was ook boekbindster.

Bottenburg 2

Er was nog een tweede Van Bottenburg als boekhandelaar actief in Amsterdam, maar duidelijk minder succesvol dan H. A. van Bottenburg. R. K. G. van Bottenburg had in de jaren ’40 en ’50 een boekhandel op de Rijnstraat nr. 150 in Amsterdam-Zuid. In 1954 werd deze noodlijdende winkel overgenomen door boekhandel Blankevoort. Van Bottenburg bleef dit filiaal van boekhandel Blankevoort wel leiden, want in 1955 meldde hij in een advertentie dat “zijn hooggeachte patroon” Gerrit Blankevoort was overleden.

Bottenburg 1

Hendrik Arnold van Bottenburg (1875-1941), van gereformeerde huize, ging in 1897 van start met zijn boek-, papier- en kunsthandel/antiquariaat/uitgeverij /veilinghuis op het adres Singel 279 , bij de Paleisstraat in Amsterdam. In 1900 verhuisde de zaak naar de Paleisstraat nr. 16. Mij valt steeds meer op hoe vaak bedrijven in het boekenvak in die tijd verhuisden. In 1904 presenteert Van Bottenburg zich als “Magazijn van goedkoope boeken” op het adres Bloemgracht nr. 66, maar tussen 1905 en 1912 verbleef de zaak op de Bloemgracht nr. 45. Uiteindelijk verhuisde men rond 1913/1914 definitief naar een pand op de Prinsengracht nr. 493. Zowel boekhandel, antiquariaat, veilinghuis als uitgeverij concentreerden zich op christelijke literatuur en dan met de nadruk op gereformeerd. Vanaf 1931 had de firma de rechtsvorm van een N.V. Na het overlijden van de oprichter in 1941 zette zijn zoon A. H. (Arnold) van Bottenburg (1902-1969) samen met zijn vrouw Hilly het bedrijf voort. Tijdens de 2e wereldoorlog bood Van Bottenburg in het pand op de Prinsengracht onderdak aan een verzetsgroep. De zaak werd “huisantiquaar” van de Vrije Universiteit en was uitgever van o.a. het anti-revolutionaire dagblad De Standaard. Er verscheen in de loop der jaren een groot aantal veilingcatalogi. Het verbaasde niemand dat Ton Bolland (eveneens met een gereformeerde achtergrond en beëdigd taxateur en veilinghouder) de zaak op de Prinsengracht in 1969 overnam.

Bothe

De boek-, papier- en kunsthandel/advertentiebureau/leesbibliotheek van Joh. F. Bothe wordt voor het eerst vermeld in 1913. Na 1936 heeft de zaak op verschillende adressen gezeten. Eerst (waarschijnlijk kort) op de Prinsengracht nr. 811. Ook op de Andreas Bonnstraat nr. 34 (in welke periode is mij niet bekend). Op enig moment was er ook sprake van een filiaal op de 2e Oosterparkweg nr. 138 (zie één van de etiketten). En in de oorlog was Bothe gevestigd in het V&D-gebouw aan de Kalverstraat nr. 201-219. In 1945 werd Bothe het lidmaatschap van de Boekhandelaarsvereniging ontnomen wegens “onwaardig gedrag” tijdens de bezetting. De zaak heeft waarschijnlijk tot 1957 bestaan.

Bosman 2

Amsterdam kende nog een tweede boekhandelaar Bosman. H. A. Bosman had tussen ca. 1917 en ca. 1938 (dus gedeeltelijk in dezelfde periode als zijn naamgenoot Joh. C. Bosman) een boek- en papierhandel/leesbibliotheek in de Wilhelminastraat nr. 64. Men kon er ook terecht voor kantoor-, school-, schrijf- en tekenbehoeften en de zaak gaf ook ansichtkaarten uit, o.a. van de Kanaalstraat en de Wilhelminastraat. Dat laatste was overigens in die tijd meer regel dan uitzondering. In 1937 werd H. A. Bosman geschrapt uit de lijst van leesbibliotheekhouders omdat hij weigerde zich aan het reglement te houden.

Bosman 1

Rond 1924 ging Joh. C. Bosman van start met “Bosman’s Boekhandel” op de Ruysdaelstraat nr. 11 in Amsterdam-Zuid. Er was ook een leesbibliotheek-afdeling aanwezig. In november 1935 werd H. J. van Schevikhoven eigenaar van de zaak. Het ging hier naar alle waarschijnlijkheid om de zwager of schoonzoon van de oprichter, want in de jaren ’50 wordt mevr. C. C. van Schevikhoven-Bosman als eigenaar genoemd. In de jaren ’60 is de zaak in handen van K. L. Duys. Getraceerd tot 1963.

Boskemper

De leesbibliotheek/boek- en kantoorboekhandel/copieer-inrichting van J. J. Boskemper was tussen ca. 1934 en ca. 1963 gevestigd op de Frederik Hendrikstraat nr. 71 in Amsterdam-West. In de leesbibliotheek was ook enige tijd mevr. Leyenaar-Boskemper werkzaam. In 1959 bood de firma 1000 overjarige bibliotheekboeken te koop aan. Zo kan de verzamelaar aan stempels komen! Dat de zaak ook enige tijd op de 1e Hugo de Grootstraat nr. 3 heeft gezeten, bewijst één van de stempels.

Bor

In 1865 deelt L. J. E. van den Bor aan “zijn geachte confraters” mee dat hij een 2e boekwinkel begint op de Nieuwmarkt K 289 (na de omnummering nr. 38, bij de Barndesteeg) in Amsterdam, naast de bestaande kantoorhandel van de weduwe C. van den Bor op de Vijzelstraat nr. 92. Ik heb de winkel kunnen traceren tot 1901. Het etiket is helaas moeilijk leesbaar.

Bosch

Kantoorboekhandel G. v.d. Bosch was tussen ca. 1937 en ca. 1959 gevestigd op het adres Zonneplein nr. 10 in Tuindorp-Oostzaan, Amsterdam-Noord. De zaak meerdere ansichtkaarten uit met straatbeelden in deze wijk. Er was ook een leesbibliotheek aan de zaak verbonden.