zondag 9 februari 2020

Blok


De stamvader van het Joodse boekhandelaarsgeslacht Blok in Den Haag was Simon David Salomon Blok (1786-1861). Bij de klanten stond hij bekend als “Blokkie”, mede door zijn kleine gestalte. Hij had geen winkel, maar stond met een marktkraam op het Binnenhof. Zijn zoon David Blok Sr. (1823-1904) stond al in 1848 ook met een boekenstalletje op datzelfde Binnenhof. Op een gegeven moment had hij echter ook een goed bekend staande winkel in het Groenendalstraatje bij de Grote Markt. In 1877 huurde hij een pand op de Stationsweg nr. 3. Onder de naam “Oude Boek- en Kunsthandel D. Blok” organiseerde hij daar ook veilingen. Hij stond bekend als een slimme en guitige handelaar. Na juridische problemen  (hij werd enige tijd in gijzeling genomen als gevolg van een financieel conflict) vertrok David Blok in 1888 naar Amsterdam, waar hij zijn handel voortzette in de Oudemanhuispoort, alwaar hij door zijn collega’s zeer gewaardeerd werd. De bekendste telg uit de familie Blok werd Jozef (1832-1905), een ander zoon van Simon Blok. Jozef werd een bekende figuur in Den Haag. Vincent van Gogh, die geillustreerde Engelse tijdschriften bij hem kocht, noemde hem de “boekenjood van het Binnenhof” en portretteerde hem ook. Door anderen werd hij de “openlucht-bibliothecaris van het Binnenhof” genoemd. Maar er waren veel meer Blok’s  actief in de boekhandel. Een 3e broer, Samuel, had ook een boekenkraam. Zowel Samuel als Jozef kregen weer zoons die allemaal in de handel gingen. Zo stonden er op een gegeven moment boekenkramen op het Binnenhof, tegenover het Mauritshuis, op de Grote Markt en bij de Voldersgracht. Daarnaast winkels in het Groenendalstraatje, de Herderstraat, de Stationsweg en de Prinsestraat. De hier afgebeelde etiketten hebben betrekking op de winkel van de zoon van Jozef Blok, Jacob Blok (1863-1915), die samen met zijn neef Simon Blok (1867-1933) rond 1894 een boekhandel begonnen was in de Prinsestraat nr. 48 onder de naam “Maison Blok, Algemeene en uitgebreide Boek- en Muziekhandel/Librairie Anncienne & Moderne”. Daarvoor zaten ze korte tijd op de Prinsestraat nr. 17. Er kwamen vestigingen in Amsterdam en Rotterdam. Omdat Jacob Blok zich weinig aan regels gelegen liet liggen, werd hij op een gegeven moment geroyeerd als lid van de boekhandelaarsvereniging. Uiteindelijk ging Jacob Blok in 1904 failliet.
Neef Simon Blok opende in augustus 1896 een winkel op de Prinsestraat nr. 118 (zie stempel), bij de Noordwal, tegenover het foto-atelier van de heer De Louw. Vanaf ca. 1920 was zijn antiquariaat ("inkoop van gehele bibliotheken, levering van boeken met 20 tot 40 % korting") gevestigd op Plein nr. 3A. Simon Blok overleed in oktober 1933 op 66-jarige leeftijd.

Tot slot: de Blok’s waren ook actief als uitgever. Twee voorbeelden: “Quinze jours en Hollande : lettres a un ami door Paul Verlaine ; avec un portrait de l’auteur par Ph. Zilcken”, uitgegeven door Maison Blok samen met de Parijse uitgever Vanier (ca. 1893). En, heel curieus: “Das ist der Nazi : couplet aus der Gesangsposse “Der Nazi”, Musik von Leopold Kuhn, uitgegeven door Simon Blok in ca. 1896 (bladmuziek).   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Gijselaar

Waar in een familiebedrijf junior meestal senior opvolgt, was dat bij de boekhandelaren Gijselaar in Amsterdam niet het geval. De boekhandel...