Leny

A.Philipoom gaf zijn leesbibliotheek op het adres Afrikanerplein nr. 14-16 in Amsterdam-Oost de naam van zijn dochter: “Leesbibliotheek Leny”. Periode bij mij niet bekend.

Lennep

In de loop van de 20e eeuw waren er op het adres Jac. Van Lennepstraat nr. 193, bij de Beetsstraat in Amsterdam verschillende leesbibliotheken gevestigd. Boekhandel en leesbibliotheek J. van Tol (periode niet bekend). In de jaren ’30 en begin jaren ’40 ging het om “De Voogd’s Moderne Boekhandel en Leesbibliotheek”. Het leesgeld was 5 cent en De Voogd leverde ook “ alle marxistische boeken”. In de jaren ’60 en ’70 zat leesbibliotheek Piloo op dit adres (ook sex-bladen te koop). De leesbibliotheek waarvan hier 2 stempels worden afgebeeld, was vermoedelijk op dit adres gevestigd in de tussenliggende periode (ca. 1940-ca. 1960). “Leesbibliotheek v. Lennep”. Men had kennelijk ook een 2e hands boekhandel, want één van de stempels meldt “in- en verkoop van stripverhalen, tijdschriften, pockets en model studies” (wat dat dan ook moge zijn).

Lenfring

Al in de jaren ’20 van de 19e eeuw gaf B. Lenfring in Amsterdam, soms samen met zijn naamgenoot in Rotterdam, rooms-katholieke publicaties uit. Maar in 1841 is er voor het eerst sprake van een kantoorboekhandel B. Lenfring in de Rosmolensteeg nr. 13. Al vrij snel presenteert de zaak zich als rooms-katholieke boekhandel en uitgeverij. Zoals gebruikelijk in die tijd volgen er heel wat adreswijzigingen. Een opsomming: Haarlemmerdijk, In den Olijfberg, tussen de Korte Prinsengracht en de Buiten Brouwerstraat nr. 64 (1843), Haarlemmerdijk nr. 284 (1845), Haarlemmerdijk TT nr. 443, over de R. K. kerk (1857), Haarlemmerstraat nr. 119 (1876) (dit pand werd gehuurd van het kerkbestuur van de parochie van Onze-Lieve-Vrouwe Onbevlekte Ontvangenis), Haarlemmerstraat nr. 114 (1900), Hang nr. 69 (1924) en tenslotte opnieuw Haarlemmerdijk nr. 284 (1932). Er was ook enige tijd een binderij aan de zaak verbonden. Lenfring was o.a. uitgever van de St. Vincentius Almanak (1860-1885) en het Jaarboek der Piusvereeniging (1875-1879). Met enige regelmaat verschenen gezamenlijke uitgaven van B. Lenfering Amsterdam en Rotterdam. In 1889 verkocht de weduwe B. Lenfring-Bakker de zaak aan B. H. C. Jansen, maar de naam Lenfring bleef gehandhaafd. Curieus is dat er tweemaal sprake is van een faillissement (in 1905 en 1927), maar kennelijk kon in beide gevallen een doorstart gemaakt worden, want boekhandel Lenfring bleef gewoon actief. Rond 1909 presenteert de zaak zich als boekhandel “De Olijfberg” (B. Lenfring). Laatste vermelding in 1932. Het stempel is helaas wat moeilijk leesbaar.

Lehr

P. Lehr opende in 1881 een rooms-katholieke boekhandel op het adres Binnen Bantammerstraat nr. 25 in Amsterdam. Lehr was daarnaast kerkmeester van de Nicolaaskerk. Naast boeken kon men in de winkel terecht voor rozenkruisen, medaillons, bidprentjes etc. Lehr had ook het agentschap van “De Volksbanier, orgaan voor de leden van den Ned. R.K. Volksbond”. Toen Lehr begin jaren ’20 overleed, werd de zaak voortgezet door zijn “eerste bediende” J. L. van Hilst. In de loop der jaren verloor de zaak het rooms-katholieke karakter en was er meer sprake van een algemene boekhandel en later zelfs vooral van een kantoorboekhandel. “Lehr’s Boek-, Papier-, Plaat- en Kantoorboekhandel”. Eind jaren ’30 verhuisde de winkel naar de Binnen Bantammerstraat nr. 19. In die tijd was er ook sprake van een leesbibliotheek-afdeling. In de jaren ’50 wordt als eigenaar vermeld mevr. A. J. van Hilst-Wehrle. Uiteindelijk wordt de boekhandel overgenomen door J. van Beers, die al in 1929 op 14-jarige leeftijd jongste bediende werd in de zaak. Het 100-jarig bestaan werd ruimschoots gehaald, maar in 1989 lukte het Van Beers niet een opvolger te vinden; toen sloot de zaak noodgedwongen de deuren.

Leeshoek

Leesbibliotheek “De Leeshoek” in de Frederik Hendrikstraat nr. 24 in Amsterdam. Periode onbekend. In de jaren ’50 had W. Knopers op dit adres leesbibliotheek “Peters & Elias”. Deze leesbibliotheek werd in 1960 opgeheven.

Leesbibliotheek Ceintuurbaan

Leesbibliotheek en tijdschriftencentrale zonder verdere naamsvermelding op de Ceintuurbaan nr. 151 in Amsterdam. Periode onbekend. In 1919 was op dit adres de leesbibliotheek van Edelman & Barendregt gevestigd.

Leendertz

Meerdere leden van de familie Leendertz waren in Amsterdam actief in het boekenvak. Zo wordt tussen 1856 en 1895 regelmatig Jan Leendertz als boekhandelaar/uitgever vermeld. In de laatste periode is dan sprake van Jan Leendertz & Zoon. Deze zaak heeft op diverse adressen gezeten: O.Z. Voorburgwal bij de Grimburgwal A, nr. 70 (1857/58), Kalverstraat over de Gapersteeg E, nr. 237 (1859-1874) en nr. 46 (1875-1880), Singel 133 (1880), Singel over de Bergstraat nr. 133 (1882) en O.Z. Achterburgwal bij de Molensteeg nr. 49 (1883) Johs. Leendertz had tussen ca. 1875 en 1895 een boek- en kantoorboekhandel op het Rokin nr. 30. Hij was o.a. gespecialiseerd in Baedekers, reisboeken, plattegronden en spoorgidsen. Wat zijn relatie met Jan Leendertz was, heb ik niet kunnen ontdekken.

Leekenspiegel

In juni 1945 vroeg boekhandel “De Leekenspiegel”, gevestigd op de Raadhuisstraat nr. 18 in Amsterdam boeken te koop op elk gebied. “Romans, kinderboeken, boeken op wetenschappelijk en kunstgebied”. Men was met name op zoek naar uitgaven van Pegasus, De Boekengemeenschap en Nieuwe Cultuur. Hieruit kan wellicht worden afgeleid dat de eigenaar links georiënteerd was. Dit is het enige spoor dat ik van deze zaak heb kunnen ontdekken.

Ledden

De boek- en kunsthandel van J. van Ledden Hulsebosch was in de periode 1805-1821 gevestigd op de Bergstraat nr. 15 in Amsterdam. Van Ledden Hulsebosch was vooral bekend als prent- en plaathandelaar en gaf geregeld portretten uit. In 1814 bijvoorbeeld “een naauwkeurig gelijkend portrait van Z. K. H. den prins souverein der Vereenigde Nederlanden en van Z. M. de keizer aller Russen”, getekend resp. door H. W. Caspari en St. Aubin. In juni 1821 werd de boedel van Van Ledden Hulsebosch geveild.

Lectura Weteringschans

Mevr. S. Kooperberg-van Messel startte rond 1902 leesinrichting “Lectura” op het Singel, bij het Koningsplein nr. 486 in Amsterdam. Het werd één van de meest succesvolle leesbibliotheken van de stad. In 1922 werd de zaak verplaatst naar de Heerengracht nr. 489. Op het stempel is dit adres nog vaag te zien onder de zwarte streep. Vanaf 1938 is het adres Weteringschans nr. 20. De failliete boedel van deze leesbibliotheek werd in 1952 te koop aangeboden. Na de oprichtster worden als eigenaren nog resp. vermeld: drs. S. Roos-Vos, B. Koppel en in de laatste fase J. W. Bes.

Lectura Leliestraat

In de periode 1929-1949 was op de Nieuwe Leliestraat nr. 39 in Amsterdam de leesbibliotheek gevestigd van W. Philipsen. Philipsen had ook nog een filiaal op de Jan Evertsenstraat nr. 33. Dit stempel laat zien dat op hetzelfde adres (vermoedelijk ná Philipsen) leesbibliotheek “Lectura” gevestigd was. “Lectura” was de absoluut favoriete naam voor leesbibliotheken in Nederland. In de loop der tijd waren er verspreid over het land meer dan 40 zaken met deze naam. Binnen Amsterdam waren er door de jaren heen minstens 8 leesbibliotheken/leesinrichtingen met de naam “Lectura”.

Lebbing

G. J. Lebbing begon rond 1842 een boek- en kantoorboekbinderij op de hoek van de Heerengracht en de Beulingstraat, Hoven nr. 10 in Amsterdam. De zaak liep goed. Lebbing maakte “prachtbanden”. Rond 1851 verhuisde hij naar de Eerste Weteringdwarsstraat, bij de Vijzelgracht BB, nr. 309. In 1858 meldde Lebbing dat hij zijn binderij had uitgebreid met nieuw gereedschap en nieuwe machines, wat hem in staat stelde ook grotere partijen boeken voor uitgevers te binden: “Machinale Boekbinderij G. J. Lebbing”. In 1873 wordt als adres vermeld 3e Weteringdwarsstraat, naast de kerk BB, nr. 193. In 1882 neemt Lebbing de boekbinderij van C. A. Carlqvist over van diens weduwe. Laatste vermelding in 1887.

Laroo

De algemene en wetenschappelijke boekhandel van Wijnand Laroo werd begin jaren ’50 geopend op het adres Linnaeusstraat nr. 10 in Amsterdam-Oost. Naast studieboeken lag de nadruk op kinderboeken en romans. In december 1987 werd de zaak bij gebrek aan een opvolger opgeheven. In januari 1988 werd de opheffingsuitverkoop gehouden (50 % van de nieuwprijs).

Lankamp

J. C. (Johannes) Brinkman en Frederik Lankamp begonnen in 1923 een vrijzinnig-christelijke boekhandel/uitgeverij op de Keizersgracht nr. 456 in Amsterdam. De zaak stond ook bekend als de “Bondsboekhandel van de Vrijzinnig Christelijke Jongeren Bond”. Al in de loop van 1926 verhuisde de winkel naar de Spiegelgracht nr. 17. In 1933 betrok men het naastgelegen pand, Spiegelgracht nr. 19, “een ruim winkelhuis, smaakvol ingericht met melkglazen lichtbakken in de etalage”. Op dit adres zou de zaak tot het eind verblijven. In 1940 werd boekhandel B. van der Land overgenomen en geïntegreerd in de eigen zaak. Brinkman hield zich vooral bezig met de uitgeverij. Tussen 1925 en 1996 verschenen er ca. 80 publicaties bij Lankamp & Brinkman, veelal in de vrijzinnig christelijke sfeer. Lankamp richtte zich meer op de boekhandel. Brinkman had een passie voor kinder- en jeugdboeken. Die kregen in de winkel dan ook een prominente plaats. Hij nam ook het initiatief tot het instellen van het kinderboekenweekgeschenk. In 1938 werd de kinder- en jeugdboekenuitgever Ploegsma overgenomen. Eén van de laatste uitgaven van Lankamp & Brinkman: “Voor de lijst lezen voor de lol”, samengesteld door Nel Ruigrok. Vanaf de jaren ’60 worden als eigenaren genoemd: P. Brinkman en Walter Frits Lankamp. In de jaren ’90 was H. G. (Dick) Meuleman de eigenaar. In 2002 bestond de zaak nog.

Langerveld

Willem Hendrik Langerveld begon in 1856 een boekbinderij en linieerfabriek op het adres N. Z. Achterburgwal , bij de Heijsteeg F, nr. 255 (na omnummering nr. 403). Hij presenteerde zich ook als foudraalwerker. Het bedrijf zou diverse malen verhuizen. Een opsomming van de adressen: Spuistraat F. nr. 316 (1875), Leliegracht nr. 12 (1889), Spuistraat nr. 176 (1902-1907) en Spuistraat nr. 301 (1911/1912) .

Lambeck

Lambeck’s Boek- en Kunsthandel was maar korte tijd in Amsterdam gevestigd. In de periode 1930-1933 dreef J. H. Lambeck zijn winkel op de Zocherstraat nr. 54 in Amsterdam-West. Vanaf 1933 zat de zaak op de Raadhuisstraat, hoek Heerengracht nr. 213. In 1936 verhuisde Lambeck naar Hilversum.