Eppinga

De boekbinderij van H. Eppinga was begin jaren ’50 gevestigd op de Oudezijds Achterburgwal nr. 124 in Amsterdam. Eind jaren ’50 was men verhuisd naar nr. 117. In augustus 1971 trof het noodlot de firma. De binderij en persvergulderij - toen op Oudezijds Achterburgwal nr. 108, vlakbij de Damstraat - werd door brand volledig verwoest. Het bedrijf is daarna kennelijk verhuisd naar de Laurierstraat nr. 180, want in 1978 wordt de boekbinderij (dan H. A. Eppinga) op dat adres failliet verklaard.

Deutsche Leih-Bibliothek

De uit Oost-Pruisen afkomstige jurist Dr. Kurt Willy Hirsch verliet het nazistische Duitsland in augustus 1933 en vestigde zich in Amsterdam. Vanuit zijn woning aan de Biesboschstraat nr. 65huis begon hij de “Duitsche Leesbibliotheek/Deutsche Leih-Bibliothek” (D.L.B.). De klanten betaalden 10 cent per week of namen een abonnement voor 75 cent per maand. Op een slagersfiets bezorgde hij desgewenst ook boeken aan huis. Hirsch was enige tijd de buurman van de familie Frank op het Merwedeplein. Edith Frank, de zus van Anne, leende geregeld boeken bij hem. In zijn leesbibliotheek waren uit Oostenrijk afkomstige zegels te koop die zich richtten tegen het antisemitisme. Hirsch had ook een nevenvestiging op het adres Cliostraat nr. 30. In mei 1940 veranderde hij zijn naam in Robert Harben en vluchtte toen naar Engeland waar hij opnieuw een leesbibliotheek begon.

Blokjesman

De Joodse boekhandelaar Herman Blokjesman (Amsterdam 1887 – Auschwitz 19 februari 1943) begon ca. 1924 een boekhandel, annex leesbibliotheek op het adres Iepenplein nr. 7 (ook wel nr. 9). Rond 1937 verhuisde de zaak naar de 1e Oosterparkstraat nr. 178. Herman Blokjesman werd in 1943 in Auschwitz vermoord.

Amerongen

Boekhandel P. F. van Amerongen was in de jaren ’30 gevestigd op het adres Gerard Doustraat nr. 234 in Amsterdam. Er was ook een leesbibliotheek aan de zaak verbonden.

Altijd doende

In welke periode de drukkerij/kantoorboekhandel met de merkwaardige naam “Altijd doende zelden thuis” actief was op de J. P. Heijestraat nr. 172 in Amsterdam heb ik helaas niet kunnen ontdekken.

Zweers

Henricus Antonius Zweers opende per 1 mei 1844 een boekhandel in de Warmoesstraat, over de Sint Jansstraat nr. 191 in Amsterdam. Hij vestigde speciaal de aandacht op zijn aanbod van theologische en wetenschappelijke werken. Ook overwoog hij een R.K. leesbibliotheek te beginnen, maar daar is het, voor zover ik heb kunnen nagaan, niet van gekomen. Vanaf het begin trad Zweers ook op als uitgever. In 1847 verhuisde de zaak naar de Kalverstraat, “tusschen de Osjessluis en de Olieslagersteeg”, nr. 168. In 1949 ging Zweers een vennootschap aan (voor 6 jaar) met Johannes Franciscus Antonius Beukman. Naast de boekhandel exploiteerden de heren toen ook een “boek- en kantoorwerkdrukkerij”. De boekhandel “Zweers & Beukman” bevond zich toen op de Kalverstraat, over de R. K. kerk Het Boompje. De vennootschap was geen lang leven beschoren. Al in 1850 ging Zweers onder eigen naam verder op het adres Kalverstraat nr. 128, bij de Munt. Later in de jaren ’50 luidt het adres Kalverstraat, bij de Munt, nr. 152. In 1860 werd de winkel opnieuw verplaatst, nu naar het Singel, bij de Munt D, nr. 156. Er zouden nog meer verhuizingen volgen. In 1866 keert de zaak terug naar de Kalverstraat, bij de Munt D, nr. 152. In de jaren ’70, inmiddels presenteert de zaak zich vooral als muziekhandel, is het adres Kalverstraat , bij de Munt nr. 234. In de laatste periode wordt de boekhandel niet meer genoemd. Dan ligt de nadruk op het “Piano-magazijn” van Zweers & Co op het Rokin, over het Badhuis, nr. 156. Als uitgever richtte Zweers zich vooral op muziek-gerelateerde publicaties, maar als Leidenaar kan ik het niet laten de aandacht te vestigen op de volgende uitgave van de firma uit 1862: “Leiden ontzet : gedicht “/ van H. J. Schimmel ; voor mannenstemmen (solo en koor) met begeleiding van groot orkest, gecomponeerd door Richard Hol (artiestennaam van Rijk Holle). In februari 1886 werd, wegens sterfgeval, een grote opruiming gehouden.

Zwartenkot

Cees Zwartenkot opende in 1983 boekhandel “De Verre Volken/Ethnographic Art Books” aan de Steenstraat nr. 1A in Leiden, bij het Museum voor Volkenkunde. De zaak bood uitsluitend boeken aan over niet-westerse kunst, zowel nieuw als antiquarisch. Per 20 september opende hij ook een zaak aan de Kerkstraat nr. 93 in Amsterdam met het zelfde aanbod. Tegenwoordig biedt hij zijn boeken voornamelijk op internet aan, maar een selectie uit zijn voorraad is te bewonderen en te koop in de museumwinkels van het Wereldmuseum in Rotterdam, het Afrika Museum in Berg en Dal en het Museum voor Volkenkunde in Leiden. Tussen 2001 en 2021 gaf Zwartenkot onder het imprint C. Zwartenkot Art Books diverse publicaties uit m.b.t. zijn specialisme.